Voorlopige bescherming als stadsgezicht van de Dijver, het Arentshuis, het Gruuthuse en de O.L.Vrouwekerk in Brugge
“De Dijver, het Arentshuis, het Gruuthuse en de Onze-Lieve-Vrouwekerk met omgeving worden voorlopig beschermd als stadsgezicht omwille van de historische, de architecturale, de stedenbouwkundige en de archeologische waarde”, aldus minister-president Geert Bourgeois. Deze bescherming komt er naar aanleiding van de aanbevelingen van UNESCO. Op die manier zijn ook de stadsvesten en de omgevingen van de Lange Rei, de Markt en de Burg en de Groene Rei beschermd. In 2000 werd het historisch stadscentrum erkend als werelderfgoedsite. Unesco, de werelderfgoedconventie, vraagt een aantal beschermde maatregelen te nemen voor het behoud en beheer van deze sites. Een bescherming als stadsgezicht is daar deel van.
15de tot 20stee eeuw
De bebouwing vormt een staalkaart van verschillende architectuurstijlen vanaf de vijftiende eeuw tot de twintigste eeuw en heeft een grote architecturale waarde. Diverse goed bewaarde voorbeelden illustreren de volgende stijlen:
gotiek;
zeventiende-eeuwse trapgevels;
barokke architectuur;
rococo;
(neo)classicistische architectuur;
gevels in historiserende stijl.
Het stadsgezicht omvat historische assen en straten die een belangrijke rol speelden in de ontwikkeling van de stad Brugge. De Dijver en de Bakkersrei vormen belangrijke lineaire stedelijke structuren die duidelijk te zien zijn op de kaart van Marcus Gerards (1562). Het tracé is nog steeds herkenbaar in de huidige loop van de Reie. De loop van de Reie bepaalt het uitzicht van dit stadsdeel, waarlangs de belangrijke en historische gebouwen zoals het Gruuthuse en de Onze-Lieve-Vrouwekerk liggen. De omgeving illustreert ook de stadsuitbreiding in de 13de eeuw. Nieuwe bruggen waren nodig om nieuwe complexen of wijken te ontsluiten die buiten de eerste omwalling lagen.
Toeristische trekpleister
De omgeving toont hoe het stadsbeeld in Brugge in de twintigste eeuw vaak kunstmatig verouderd werd. Zo bouwde men bijvoorbeeld compleet nieuwe pseudo-middeleeuwse huizen aan de Bonifatiusbrug, die het stadsgezicht een romantisch en pittoresk uitzicht geven. Het water en de statige architectuur maken van Brugge een interessante toeristische trekpleister. Al in 1905 kwam de eerste aanvraag om de toeristische mogelijkheid van de Brugse reien volop te benutten. De Dijver en de omgeving van de Bonifatiusbrug zijn dan ook een voorbeeld van een vroege vorm van recreatief gebruik zoals de toeristische rondvaarten vanaf 1905.
Binnen het stadsgezicht zijn een aantal belangrijke stedenbouwkundige ingrepen uitgevoerd. Zo verdwenen de begraafplaatsen aan de noord- en zuidzijde van de Onze-Lieve-Vrouwekerk als gevolg van de verplichting onder Jozef II om vanaf 1784 de kerkhoven in de binnenstad af te schaffen. De tuin van het Arentshuis werd vervolgens openbaar domein. Er werd een wandelas aangelegd van het Arentshuis naar de Mariastraat. Hiervoor werd het Bonifatiusbrugje met overdekte doorgang gebouwd. Architect Vierin realiseerde hiermee het belangrijkste vroeg twintigste-eeuwse project van stadsverfraaiing in de Brugse binnenstad. Het stadsgezicht heeft ook een belangrijke archeologische waarde. De Dijver en omgeving is een zone met een rijk bodemarchief van zowel onder- als bovengrondse sporen van gebouwen met grote archeologische waarde.
Procedure
Na de voorlopige bescherming organiseert het stadsbestuur een openbaar onderzoek. Op die manier heeft iedereen de kans om opmerkingen of bezwaren kenbaar te maken bij de stad. Binnen negen maanden beslist minister-president Geert Bourgeois over een definitieve bescherming.
Meer informatie over de procedure:
https://www.onroerenderfgoed.be/nl/bescherming/beschermd-onroerend-erfgoed/procedure/