Record. Alle vijf jonge bezenderde ooievaars van 2022 uit Zwin Natuur Park bereiken veilig Afrika

Tien dagen nadat ooievaar Elisabeth de Straat van Gibraltar overstak, kwamen inmiddels ook alle andere jonge en dit jaar door het Zwin Natuur Park bezenderde ooievaars in Afrika aan. Het is de eerste keer sinds de start van het zenderproject dat alle jonge vogels die in een bepaald jaar een zender krijgen, de oversteek maken. Vorige jaren bleef een deel van de vogels in Spanje om daar de winter door te brengen.

Voor het eerst allemaal in Afrika
De vijf vogels uit het project van dit jaar vertrokken in de zomer vroeger dan gebruikelijk vanuit het Zwin richting zuiden. Dat gebeurde al op 6 augustus, bijna 2 weken eerder dan de gemiddelde vertrekdatum in de periode 2019-2021. Die vroege start was mogelijk te wijten aan het aanhoudende zomerse weer. Daardoor waren de omstandigheden om grote afstanden te vliegen ideaal voor thermiekvliegers zoals ooievaars. Doordat ze onder die gunstige omstandigheden snel en ongehinderd zuidwaarts konden trekken, waren de ooievaars in staat om sneller het uiterste zuiden van Spanje te bereiken. Van daar maakten ze de oversteek naar Marokko. De vijf vogels maakten de oversteek elk afzonderlijk. Hoewel ze samen vanuit het Zwin vertrokken, viel de groep uit elkaar tijdens hun tocht door Frankrijk.

Het is onduidelijk of de droogte van de voorbije zomer in grote delen van West-Europa een rol heeft gespeeld. Door de droogte was er mogelijk minder voedsel beschikbaar op plaatsen waar ooievaars anders langer zouden blijven pleisteren. Uit eerdere resultaten van het zenderproject is anderzijds bekend dat de vogels meestal voedsel zoeken op afvalverwerkingsplaatsen. Wellicht heeft de droogte geen doorslaggevende rol gespeeld voor de voedselbeschikbaarheid op die plekken, dus droogte lijkt niet de meest voor de hand liggende verklaring.

Vervolg van hun trekverhaal
Nu is het afwachten om te zien waar de vijf jonge ooievaars uiteindelijk zullen overwinteren. De voorbije jaren brachten de exemplaren die in Afrika terechtkwamen vrijwel allemaal de winter door in het noorden van Marokko. De enige zenderooievaar die verder zuidelijk ging en de Sahara overstak, was Murshid in 2021. De kans bestaat dat minstens één van de vogels van dit jaar ook zo ver zal gaan.

Zenderproject
Het Zwin Natuur Park zet sinds 2019 in op het bezenderen van jonge ooievaars. De bezendering kadert in het wetenschappelijk onderzoek dat het natuurpark samen met het KBIN (Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen) naar deze beschermde diersoort voert. Het zenderproject leert welke trekroutes de ooievaars nemen, waar ze overwinteren en het zal ook inzichten geven in de uitdagingen waarmee de vogels te maken krijgen.

De voorbije vier jaar werden zeventien ooievaarsjongen van een zender voorzien. Er zijn momenteel nog 9 zenderooievaars van het Zwin Natuur Park in leven: Hadewijch, Kris, Cora, Spencer, Cezacosy, Robbe, Profke, Firmin en Elisabeth. Je kan het volledig trekverhaal volgen via www.zwin.be/nl/operatie-ooievaar.