Proef half april de dagelijkse oorlogskost in de Dodengang, langs de IJzer in Diksmuide

Op zondag 21 april staat Erfgoeddag weer voor de deur, met dit jaar als centraal thema ‘Thuis’. Wat maakt een huis tot een thuis? Een ogenschijnlijk simpele vraag, maar de betekenis ervan reikt dieper dan men op het eerste gezicht zou denken. Wat creëert nu precies dat gevoel van thuis? Thuis is een verzameling van ervaringen, van kleine momenten tot grote gebeurtenissen. Het is de plek waar je belangrijke momenten deelt met de mensen die dicht bij je staan. Dat gevoel van thuiskomen, dat is waar het om draait!

Tijdens de Eerste Wereldoorlog worden soldaten aan het front ver van huis en familie gescheiden, waardoor de loopgraven en kantonnementen waarin ze verblijven noodgedwongen hun nieuwe thuis worden. Op Erfgoeddag speelt de Dodengang in op dit thema en is de site gratis open voor het publiek. Ervaren stadsgidsen bieden algemene inzichten over de locatie, terwijl een historische evocatie het dagelijkse leven van de soldaten aan het IJzerfront tot leven brengt. Een actieve veldkeuken laat de bezoekers zelfs zien en proeven van hoe en wat er tijdens de Eerste Wereldoorlog aan het front werd bereid.

Het belang van voeding in het dagelijkse leven van de soldaten aan het IJzerfront

Tijdens de Eerste Wereldoorlog speelt voeding een cruciale rol in het welzijn en de moraal van de soldaten. In een tijd van ontbering en schaarste zijn veldkeukens essentieel voor het leveren van voedzame maaltijden aan de troepen, die vaak onder zware omstandigheden vechten. De voeding tijdens de Eerste Wereldoorlog is echter sober. De bevoorrading is beperkt en de soldaten krijgen eenvoudige kost voorgeschoteld. Rijst, brood, ingeblikt vlees en zwarte bonen maken de hoofdmoot uit van het dagelijkse menu.

Veldkeukens worden opgezet om grote voorraden te koken en warme maaltijden te verstrekken aan de troepen in de loopgraven. Deze keukens zijn vaak geïmproviseerd en werken onder moeilijke omstandigheden. Vier jaar lang voert de soldaat in de loopgraven een gevecht tegen de honger. Het belang van warm eten in gure leefomstandigheden is groot. Zonder warme maaltijden houden de soldaten het geen dagen na elkaar uit.

Smaak en afwisseling zijn echter ver te zoeken en soms moet de piot het stellen met slechts één maaltijd per dag. Er gaapt een diepe kloof tussen het officieel vastgelegde dagelijks rantsoen van de soldaat en de realiteit. Hij moet zich tevredenstellen met heel wat minder dan de reglementair voorgeschreven 700 gram brood, 400 gram vlees, 35 gram koffie, 20 gram suiker en 20 gram tabak. De portie aardappelen daalt in 1916 zelfs van 900 tot 300 gram en wordt later nog eens vervangen door 100 gram bonen en 200 gram rijst. Om hun schrale kostje aan te vullen, vissen de soldaten in het overstroomde gebied en in de kanalen achter het front. Ook ‘verdwijnen’ veel kippen, aardappelen, en groenten uit de boerderijen van het achterland.

Naast de bevoorrading van voedsel, dienen veldkeukens ook als ontmoetingsplaats voor soldaten, waar ze zich kunnen ontspannen. Het delen van verhalen tijdens de maaltijden verstevigd de banden tussen hen en bied een moment van afleiding te midden van de grimmige realiteit van de oorlog. Hoewel voeding tijdens de Eerste Wereldoorlog vaak wordt gekenmerkt door eenvoud en schaarste, spelen veldkeukens een onschatbare rol in het ondersteunen van de troepen en het bieden van een thuisgevoel te midden van de chaos van het slagveld. Hun bijdrage aan de fysieke en mentale gezondheid van soldaten tijdens deze turbulente periode mag niet worden onderschat.

Het enige bewaarde Belgische loopgravenstelsel uit de Eerste Wereldoorlog

De Dodengang is een site van het War Heritage Institute (WHI), de nationale instelling voor militair erfgoed en herinnering, onder voogdij van de Minister van Defensie. Bij een bezoek aan de Dodengang, langs de IJzer in Diksmuide, ervaar je hoe het er tijdens de Eerste Wereldoorlog echt aan toe ging en hoe ongemeen hard het dagelijkse leven aan beide kanten van het IJzerfront was. In het bezoekerscentrum ontdek je het verhaal van Belg en Duitser aan de hand van interactieve applicaties, foto’s, films en meer dan honderd originele objecten. Tijdens de Eerste Wereldoorlog was de Dodengang de hel aan het IJzerfront, vandaag is dit een must-see die niemand onberoerd laat!

Praktische info

Proeven van het rantsoen van de Belgische soldaten tijdens de Eerste Wereldoorlog? Wat werd er aan het front gegeten en gedronken? Hoe werd dit bereid en waar kwamen de ingrediënten vandaan? Mis deze unieke kans niet en kom langs op Erfgoeddag om een stukje levende geschiedenis te beleven en te proeven in de Dodengang!

In het kader van Erfgoeddag is de site gratis toegankelijk van 10 tot 18 uur, met de laatste toegang om 17 uur. Vooraf inschrijven is niet verplicht voor een bezoek aan de site, maar als je ook wil genieten van de gratis proevertjes uit de veldkeuken, dan moet je je uiterlijk 14 april aanmelden via het inschrijvingsformulier.

Inschrijvingsformulier: https://forms.gle/k5q6xSpsyECMUhyt5

Info Dodengang: https://dodengang.be/

Info Erfgoeddag: https://erfgoeddag.be