Oorlogsmonument Godfried Devreese op Kortrijkse Grote Markt wordt gerestaureerd

Het grote oorlogsmonument van Godfried Devreese op de Grote Markt van Kortrijk wordt volop gerestaureerd. Het werk was al enige tijd in slechte staat door weer en wind, vandalisme en vervuiling. De restauratiewerken kaderen binnen een inhaalbeweging voor onderhoud en restauratie van de kunst en monumenten in de publieke ruimte. Alle kunstwerken in de publieke ruimte kregen in de zomer van 2021 een ‘algemene toestandscontrole’. Sommige monumenten en kunstwerken zijn er slecht aan toe, zo staat onder andere ook Cowboy Henk op de lijst om dringend aangepakt te worden.

Voor de restauratie van het beschermde oorlogsmonument voor slachtoffers van de Eerste en Tweede Wereldoorlog kreeg de stad Kortrijk toelating en een premie van het Agentschap Onroerend Erfgoed. De restauratie van het monument werd na een offertevraag gegund aan Perrine Franco, (steen)restauratrice. Franco specialiseerde zich na haar studies in steenachtige materialen en realiseerde eerder projecten voor het Rubenshuis (Antwerpen), Museum M (Leuven), Universiteitsmuseum (Gent), Louvre (Parijs). Zij startte met haar team met de restauratiewerken op 17 augustus 2022. Tijdens de werken is er nauw overleg met het Agentschap Onroerend Erfgoed. De werken nemen anderhalve maand in beslag en zullen – als de weersomstandigheden het toelaten – in oktober afgerond zijn.

“De restauratie van het Oorlogsmonument op de Grote Markt is een van de verschillende restauraties die we deze legislatuur zullen uitvoeren. Vorig jaar werd ook al het Streuvelsmonument in het kader van 150 jaar Stijn Streuvels gereinigd en herbeletterd en ook Gebonden Marmer aan de begraafplaats op Hoog Kortrijk kreeg een reiniging. Dankzij de inventaris met de toestand van beelden in de openbare ruimte maakten we een prioriteitenlijst voor behandeling. Zo staat uiteraard ook Cowboy Henk bovenaan de lijst”, aldus Axel Ronse, schepen van cultuur

“Het gedenkteken voor de slachtoffers van de Eerste Wereldoorlog op de Grote Markt van Kortrijk is een ontwerp van stadsarchitect Joseph Demeere en een realisatie van beeldhouwer Godfried Devreese. In 1923 werd het monument feestelijk ingehuldigd. Aanvankelijk was het bestemd voor het Sint-Janskerkhof maar omwille van de grote artistieke waarde liet het stadsbestuur zich overtuigen om het op de Grote Markt te plaatsen. De liggende leeuw onderaan het monument diende later als inspiratie voor de Menenpoort in Ieper. De restauratie omvat het reinigen van het monument, aanbrengen van nieuwe letters, behandelen van de gebroken platen en stenen en van de groene verkleuring en het herstellen van de voegen”, voegt Philippe De Coene, schepen van onroerend erfgoed, daar aan toe.
Oorlogsmonument
Elke stad of gemeente heeft één of meerdere oorlogsmonumenten in de publieke ruimte die nog steeds een rol spelen bij het herdenken van de oorlog en de slachtoffers. Kortrijk en deelgemeenten heeft er een 10-tal waaronder het monument op de Grote Markt, aan de voet van het Belfort. Het monument, opgevat als een triptiek, werd opgericht ter ere van de gesneuvelde soldaten, de gefusilleerden en de weggevoerden voor verplichte arbeid. In het midden wordt koning Albert met lauwerkrans afgebeeld op een witmarmeren plaket. Op de bronzen bas-reliëfs links en rechts zijn twee ontroerende taferelen afgebeeld namelijk links de strijders die afscheid nemen van huis en vrouw en rechts een allegorische voorstelling van de stad Kortrijk als vrouw die een gesneuvelde lauwert. Onderaan zijn een gebeeldhouwde leeuw en het wapenschild van Kortrijk aangebracht. De liggende leeuw werd door Aloïs de Beule (1861-1935) gekopieerd en aanzienlijk vergroot voor de Menenpoort in Ieper. Oorspronkelijk was het monument bedoeld voor het Sint-Janskerkhof, maar op aandringen van de Vlaamse Oudstrijdersbeweging en omwille van de artistieke waarde werd het op de Grote Markt geplaatst. Na de Tweede Wereldoorlog werd een ronde steen voor het monument geplaatst als hulde aan de gesneuvelden van 1940-1945.

Meter of peter worden?
Eén van de vijf sporen uit het beleid rond Kunst in de Publieke Ruimte in Kortrijk is zorg dragen voor het bestaande beeldenpatrimonium in de publieke ruimte. Geregeld krijgt de stad aanvragen of meldingen van burgers om bestaande sculpturen, beelden, monumenten en gedenkplaten in de stad te reinigen of te restaureren. Het team Kunst Publieke Ruimte onderzoekt met de Kunstcel de meldingen en neemt daarna de nodige maatregelen. Ook jij kan meter of peter worden van een kunstwerk in de publieke ruimte. Dan hou jij samen met ons de toestand van het monument in de gaten! Stuur hiervoor een mailtje naar verenigingen@kortrijk.be. Daarnaast wordt er tweejaarlijks een toestandscontrole uitgevoerd met conditierapporten van de collectie in de publieke ruimte. Bezorgde burgers kunnen nog steeds beschadigingen van kunst melden via het gratis nummer 1777.