Hoe zit het met de vergrijzing in België? 5 dingen om te weten!

Wist je dat ongeveer één op de vijf Vlamingen ouder is dan 65? Experts zeggen dat het aantal ouderen in onze maatschappij de komende jaren alleen maar zal toenemen. Ze verwachten dat in het volgende decennium ongeveer een kwart van de bevolking in 2040 65-plus zal zijn. Vergrijzing brengt zeker uitdagingen met zich mee, zoals een groter aanbod zorg vacatures en meer druk op ons pensioensysteem, dat gefinancierd wordt door de werkende bevolking. Hier zijn 5 dingen die je moet weten!

De stijgende mediane leeftijd

In de jaren tachtig was de gemiddelde leeftijd van de Belgen bijna 34 jaar oud. Vandaag is dat aantal gestegen naar ruim 41 jaar. Volgens de Verenigde Naties wordt verwacht dat het in 2040 zelfs zal stijgen tot 45 jaar. Dit betekent dat er steeds meer ouderen zijn in België. Het aandeel mensen van 65 jaar en ouder in de totale bevolking zal naar verwachting toenemen van 18% vandaag tot bijna 26% in 2040. Tegelijkertijd zal het aandeel van mensen die nog aan het werk zijn, dalen van bijna 60% vandaag tot 53% in 2040.

Economische impact

Hoewel het goed is dat mensen langer leven, heeft dit grote gevolgen voor de economie. Het Belgische pensioenstelsel werkt op een manier waarbij de pensioenen van vandaag worden betaald met de bijdragen die nu door werkende mensen worden ingebracht. Dit systeem begon na de Tweede Wereldoorlog, toen mensen gemiddeld ongeveer 65 jaar oud werden. Nu leven mensen gemiddeld tot 82 jaar en dat zal naar verwachting zelfs 87 jaar zijn in 2060. Hierdoor zijn er meer financiële middelen nodig om de groeiende groep gepensioneerden te ondersteunen, vooral omdat de leeftijd waarop mensen met pensioen gaan in de afgelopen decennia is gedaald.

Budgettaire kosten van vergrijzing

De kosten van vergrijzing zijn behoorlijk hoog. In 2016 maakten de uitgaven voor zaken als pensioenen en gezondheidszorg maar liefst 25,3% van het bbp uit. De meest recente voorspellingen laten zien dat deze kosten naar verwachting zullen stijgen tot 28,5% van het bbp tegen 2040 en vervolgens zullen afnemen tot 27,6% van het bbp tegen 2060. Dit zijn grote financiële verplichtingen en leggen druk op het begrotingssysteem van België.

Beleidsmaatregelen en pensioenhervormingen

België heeft de laatste tijd wat dingen veranderd in het pensioensysteem om de kosten van de vergrijzing te beperken. Deze veranderingen houden in dat de leeftijd waarop je met pensioen mag gaan omhoog gaat naar 66 jaar in 2025 en 67 jaar in 2030. Ook is het moeilijker gemaakt om eerder met pensioen te gaan. Deze aanpassingen, samen met bepaalde demografische trends, zorgen ervoor dat de kosten van vergrijzing lager zijn dan wat men eerst dacht.

Oplossingen voor de vergrijzing

Om de problemen die met vergrijzing komen op te lossen, moeten we zorgen dat meer mensen aan het werk blijven. Dit kunnen we doen door belastingvoordelen voor werken, doorlopende trainingen, het makkelijker maken van de overstap van onderwijs naar werk en het veranderen van het systeem voor werkloosheid met een bedrijfstoeslag. Een puntensysteem voor pensioenen kan ook helpen om mensen langer aan het werk te houden en het vertrouwen in de betaalbaarheid van pensioenen te vergroten. Daarnaast kan het versterken van de tweede pensioenpijler (aanvullend pensioen) belangrijk zijn om de vergrijzing aan te pakken.