Duizenden herdenkingsbloemen (alliums) bloeien in de Westhoek

Het herdenkingslandschap van de Westhoek blijft bewoners en bezoekers prikkelen. Op 31 sites in de Westhoek staan sinds mei dit jaar duizenden alliums in bloei. Deze nieuwe paarse herdenkingsbloem werd door 1200 bewoners en bezoekers geplant tijdens de actie ’50 000 bloemen voor Flanders Fields’. Een andere nieuwigheid is de reizende pop-up expo GERAAKT. Hierin verweven binnen- en buitenlandse personen aan de hand van WOI-objecten hun eigen levensverhaal en de actualiteit met de geschiedenis van de Eerste Wereldoorlog. In de Westhoek raken het verleden, het heden en de toekomst elkaar.

LANDSCAPES activeerde bewoners en bezoekers in het najaar van 2023 tijdens het project ’50.000 bloemen voor Flanders Fields’. Vanaf mei kunnen de bloeiende alliumvelden bewonderd worden. Tussen 15 mei en eind augustus kan u ook ‘geraakt’ worden door de reizende pop-up expo GERAAKT. Met beide acties wil LANDSCAPES mensen anno 2024 verbinden met het verhaal van de Eerste Wereldoorlog en hen laten reflecteren over oorlog, conflict en herdenking.

Het WOI-themajaar LANDSCAPES | Feel Flanders Fields bundelt maar liefst 25 WOI herdenkingsprojecten en loopt nog tot en met augustus 2024. Het themajaar belicht het herdenkingslandschap, de talloze begraafplaatsen, kraters, bunkers en monumenten die de Westhoek tekenen. Een herdenkingslandschap waarvan tal van sites zich sinds eind 2023 ook mogen rekenen tot UNESCO Werelderfgoed.

Voorzitter Westtoer en gedeputeerde Sabien Lahaye-Battheu: ‘Met ‘50.000 bloemen voor Flanders Fields’ en de pop-up expo GERAAKT leggen we linken tussen het verleden, het heden en de toekomst. We betrekken mensen op een diepgaande manier met de geschiedenis van de Eerste Wereldoorlog. Zo worden bewoners en bezoekers mede-eigenaar van het herdenkingslandschap van de Westhoek. Tijdens LANDSCAPES trekken we resoluut de kaart van verbondenheid en reflectie.’

50.000 bloemen voor Flanders Fields

In het najaar van 2023 kreeg de biodiversiteit in de Westhoek een duw in de rug via de participatieve actie ‘50.000 bloemen voor Flanders Fields’. Tijdens 19 plantdagen plantten 1200 bewoners en bezoekers bloembollen op 31 herdenkingssites over de volledige Westhoek en aan de Westkust. Het resultaat is een herdenkingslandschap dat bloeit in mei en juni én een verbindende vredesboodschap uitdraagt over nationaliteiten heen.

GERAAKT

Vanaf 15 mei tot eind augustus pakt LANDSCAPES uit met een reizende pop-up expo. Onder de noemer GERAAKT ging fotograaf/journalist Jelle Vermeersch op stap met acht diverse profielen: jong en oud, uit binnen- en buitenland. Elke deelnemer kreeg de kans één object dat hen ‘raakt’ te kiezen uit de WOI-collecties van verschillende musea in de Westhoek. De acht gekozen objecten fungeren als rode draad in acht uiteenlopende verhalen, waarbij de deelnemers hun eigen leven, de actualiteit en de geschiedenis van de Eerste Wereldoorlog verweven.

Zo vertelt de Belgisch-Rwandese Laura aan de hand van een Duits identificatieplaatje uit het In Flanders Fields Museum haar levensverhaal. Een impressionant relaas, diep geworteld in de erfenis van de Eerste Wereldoorlog. Een verhaal over de Rwandese genocide, het belang van rouw en afscheid nemen en identiteit. Oleksii en Polina, twee verliefde jongeren gevlucht uit Charkov (Oekraïne) laten een ontroerend, actueel en persoonlijk licht schijnen op oorlog en conflict via een liefdesbrief uit de collectie van het In Flanders Fields Museum. De Duitse Belg Thomas stelt zich volledig open en filosofeert over Duits schuldbewustzijn, en koos voor een gasmasker uit het Passchendaele Museum, symbool voor de absurditeit van de wapenwedloop en uitwassen van chemische oorlogsvoering. De expo met acht getuigenissen reist doorheen het herdenkingslandschap van de Westhoek rond tot het einde van de zomer 2024. Meer info op: www.toerismewesthoek.be/nl/landscapes/geraakt

Herstel herdenkingstoerisme zet zich door

In 2023 werden er in de Westhoek 359.900 WOI-herdenkingsbezoekers geteld, 12% meer dan in 2022 en 13% onder het pre-coronaniveau van 2019, toen er 415.800 bezoekers waren.

Bijna de helft van de herdenkingsbezoekers kwam uit eigen land, 26% uit Groot Brittannië, 13% uit Nederland, 2% uit Duitsland, 1% uit Frankrijk en 8% uit andere landen. Meer dan 40% van de herdenkingsbezoekers verbleef in de Westhoek zelf, bijna 30% verbleef in één van de omliggende regio’s en nog eens 30% was dagtoerist vanuit de eigen woonplaats. Ruim de helft van de bezoekers (55%) kwam op individuele basis, 45% kwam in groepsverband (meestal schoolgroepen).

Het herstel na corona dat al in 2022 was ingezet, zette zich in 2023 mooi door, vooral dan in de tweede jaarhelft. Het aantal buitenlandse bezoekers nam toe met 30%, maar bleef wel nog 26% onder het niveau van 2019. De Nederlandse markt deed het in 2023 opvallend goed met al 7% meer bezoekers dan vóór corona. Het herstel van de Britse markt verliep trager, met name in het segment van de (school)groepen. Toch kwam in 2023 opnieuw ruim een kwart van de herdenkingsbezoekers van over het Kanaal (in 2019 was dit 33%).

“Het is hartverwarmend om te zien dat de Westhoek opnieuw heel wat internationale bezoekers mag ontvangen,” zegt de Vlaamse minister van toerisme. “Het is belangrijk dat we de herinnering aan de Eerste Wereldoorlog levendig houden en degenen eren die hun leven hebben gegeven in deze gruwelijke oorlog. Het leed dat hier heeft plaatsgevonden is niet alleen belangrijk voor de geschiedenis van Vlaanderen, maar ook die van heel de wereld. Het verbindt ons allemaal. Buitenlandse bezoekers spelen een cruciale rol in het bewaren van die herinnering. Hun aanwezigheid is een blijk van respect voor de slachtoffers en houdt de droom van vrede levend.”

Het aantal herdenkingsbezoekers uit eigen land kende sinds corona een opvallende toename en ook in 2023 werden nog steeds méér Belgische bezoekers geteld dan in 2019 (+5%). “De interesse bij het binnenlands publiek voor het WOI-erfgoed van de Westhoek blijft ook ná corona duidelijk aanhouden. Het themajaar LANDSCAPES draagt er sterk toe bij om de Westhoek ook dit jaar in de kijker te zetten als een aantrekkelijke en gevarieerde bestemming voor een daguitstap of een kortverblijf in eigen land,” aldus Sabien Lahaye-Battheu, gedeputeerde en voorzitter Westtoer.

KALENDER LANDSCAPES | Feel Flanders Fields
POP-UP EXPO GERAAKT

Zonnebeke – Passchendaele Museum 13/mei 7/jun
Poperinge -Talbot House 7/jun 17/jun
Hooglede – Duitse Militaire Begraafplaats 17/jun 1/jul
Ieper – Hoeve Klein Zwaanhof/Yorkshire Trench 1/jul 15/jul
Vleteren – OC De Sceure 15/jul 29/jul
Langemark-Poelkapelle – aan de Oude Brandweerkazerne 29/jul 12/aug
Mesen – Kiosk 12/aug 26/aug
Diksmuide – Museum Aan De IJzer 26/aug 9/sep

LOCATIES ’50.000 BLOEMEN VOOR FLANDERS FIELDS’

Locaties met meer dan 1000 bloembollen

Diksmuide: Stiltepad
Diksmuide: Streekhuis Esenkasteel
Diksmuide: Pax Poort – Museum Aan de Ijzer*
Hooglede: kunstwerk Onzichtbaar Landschap La Passerelle**
Ieper: In Flanders Fields Museum – kanaalberm Essex Farm Cemetery*
Langemark-Poelkapelle: Vredesmonument aan Duitse Militaire Begraafplaats*
Lo-Reninge: Voormalige Belgische militaire Begraafplaats
Nieuwpoort: Het IJzergedenkteken
Poperinge: Bezoekerscentrum Lijssenthoek Military Cemetery*
Zonnebeke: Commonwealth War Graves Commission -Tyne Cot Cemetery*
Zonnebeke: kasteeldomein Memorial Museum Passchendaele 1917

Locaties met meer dan 500 bloembollen

Heuvelland: kunstwerk Onzichtbaar Landschap La Courbe des Émotions**
Ieper: Necropole Nationale Française St Charles de Potyze*
Ieper: Hooge Crater Museum
Vleteren: OC De Sceure

Locaties met minder dan 500 bloembollen

Alveringem: Maquette Militair Hospitaal
Diksmuide: kunstwerk Onzichtbaar Landschap Gefallene landschaftsmarkierung**
Diksmuide: Volksbund Deutsche Kriegsgräberfürsorge – DMB Vladslo*
De Panne: WO 1-WO 2 herdenkingsmonument
Heuvelland: Ossuaire Français*
Hooglede: Volksbund Deutsche Kriegsgräberfürsorge – DMB
Hooglede Houthulst: kunstwerk Onzichtbaar Landschap L’équilibre perturbé**
Ieper: Pacific Eiland Restaurant
Koekelare: Oosthofpark
Koksijde: Oorlogsmonument bij Witte Burg
Kortemark: kunstwerk Onzichtbaar Landschap Swerling rebirth**
Mesen: kunstwerk Onzichtbaar Landschap Tommy**
Poperinge: kunstwerk Onzichtbaar Landschap Fallen poppies**
Staden: kunstwerk Onzichtbaar Landschap Skywood**
Veurne: kunstwerk Onzichtbaar Landschap Chemin de fer**
Wervik: kunstwerk Onzichtbaar Landschap Himmel!**

* erkend als UNESCO-werelderfgoed

** maakt deel uit van het project ‘Onzichtbaar Landschap’

Ontdek alle projecten op www.landscapes.be