Diksmuide wil werk maken van de toekomst en heeft strategisch commercieel plan klaar

Op de voorbije gemeenteraad in Diksmuide werd het strategisch commercieel plan goedgekeurd. Bij de opmaak van een Strategisch Commercieel Plan wordt nagedacht over het toekomstig uitzicht van de stad. Het is de bedoeling om er voor te zorgen dat er ook morgen nog een interessant en toegankelijk winkelaanbod beschikbaar is voor de inwoners en bezoekers van Diksmuide. Anderzijds moet men er ook rekening mee houden dat een te grote versnippering het lokaal detailhandelsaanbod in zijn geheel verzwakt. Het tast de open ruimte aan en ondermijnt een duurzame mobiliteit. Het Vlaams decreet Integraal Handelsvestigingsbeleid (IHB) bevat 4 primaire doelstellingen:

1. het creëren van duurzame vestigingsmogelijkheden voor kleinhandel, met inbegrip van het vermijden van ongewenste kleinhandelslinten;
2. het waarborgen van een toegankelijk aanbod voor consumenten;
3. het waarborgen en versterken van de leefbaarheid in het stedelijk milieu, met inbegrip van het versterken van kernwinkelgebieden;
4. het bewerkstelligen van duurzame mobiliteit.
Demografie
Diksmuide telt goed 16.919 inwoners en 7376 huishoudens (cijfers 2022). Het aantal huishoudens stijgt sterker dan het aantal inwoners, wat dus betekent dat de gemiddelde gezinsgrootte licht dalend is. Diksmuide is een uitgestrekte, groene stad en is met amper 112 inwoners per km² zeer dunbevolkt in vergelijking met de gemiddelde West-Vlaamse bevolkingsdichtheid van 377 per km².
Ruim 3000 mensen van buiten de stad werken in Diksmuide en vormen een groep potentiële klanten. Omtrent 4100 inwoners werken buiten de stad en besteden potentieel een deel van hun koopkracht op de plaats van tewerkstelling of langs het traject van hun woon-werkverkeer.
Winkelaanbod
Het totaal aantal winkelpanden op grondgebied van Diksmuide is sinds 2008 met “slechts” 7% afgenomen. Helaas staat ook in onze stad een groter aantal panden leeg: van 2% leegstand in 2008 naar 10% in 2021. 95% van de panden hebben een oppervlakte die kleiner is dan 400m² en toch is in diezelfde periode de gevulde winkelvloeroppervlakte wel met 4% toegenomen. Ook in Diksmuide is dus een evolutie naar grotere detailhandelsvestigingen merkbaar. De nieuwe handelszone aan de Esenweg speelt in op de vraag naar schaalvergroting vanuit de sector en biedt 8.905 m² winkeloppervlakte aansluitend bij het centrum. In 2015 en 2021 bedroeg de verhouding zelfstandige handelszaken/ketens 82%/18%. 15 jaar geleden was de verhouding nog 88%/12%.

Met bijna 25 handelspanden en bijna 2500 m² winkelvloeroppervlakte per 1000 inwoners is Diksmuide beter uitgerust dan vergelijkbare goed uitgeruste, centrale gemeenten (21 panden, 2200 m²). De top 3 In aantal winkels is: levensmiddelen (53 – 13%), kleding en mode (31 -7%) en in en om de woning (26 -6%). De WVO (Winkel vloeroppervlakte) van kleding en mode en levensmiddelen kende in 2021 een sterke groei door de opening van de nieuwe handelszone Esenweg. 80 panden hebben een horecafunctie (19%). In 92 panden zijn diensten ondergebracht (22%).De horeca telt bijna 53% eetgelegenheden en 30% drankgelegenheden. Zaken gericht op verblijf vertegenwoordigen goed 7% (n=6). 10% valt onder afhaal en andere horeca. Diksmuide heeft met haar historische sites en een groene omgeving heel wat toeristische troeven in handen. Het aantal aanbieders van logies (en beschikbare bedden) gaat sinds 1987 in stijgend lijn! Momenteel telt Diksmuide 1.459 beschikbare slaapplaatsen. Goed voor 115.501 overnachtingen in 2021. Toerisme is goed voor een totaalomzet van bijna 16 miljoen euro. (Bron: Welkom in Diksmuide|2022).
Winkelaanbod en leegstand
Het opzet van het Strategisch Commercieel Plan is om een gevarieerd en toegankelijk aanbod te behouden en zo mogelijk uit te breiden voor de inwoners van Diksmuide. De stad Diksmuide zet daarom proactief alle nodige middelen in om leegstand in het kernwinkelgebied tegen te gaan, ondernemerschap te stimuleren en te ondersteunen en nieuwe handelszaken aan te trekken. Het stadsbestuur zet dus vooral in op een positieve aanpak, maar zal ook optreden tegen verloedering.
Actieplan
Per domein is de visie geconcretiseerd in een reeks acties. Sommige van deze acties zijn reeds volop in uitvoering. Andere acties zitten nog in de idee-, studie- of ontwerpfase en dienen nog meerdere of mindere stappen in het besluitvormingsproces te doorlopen.
Domein 1: Ruimtelijke ingrepen
Actie 1: Herinrichting Italiëplein
Het Italiëplein krijgt de rol van westelijke toegangspoort tot het centrum en het KWG en vormt samen met de IJzerlaan een belangrijke schakel voor de connectie tussen het centrum en toeristische aantrekkingspool ‘IJzersite’ (Museum aan de IJzer, IJzerboomgaard, Porthus Dixmuda, …).
Actie 2: Herinrichting IJzerlaan
Net zoals het Italiëplein krijgt de IJzerlaan een inrichting die bezoekers aanzuigt richting het historische centrum en het KWG.
Actie 3: Connectie kleinhandelszone Esenweg
De Grote Markt vormt de oostelijke grens van het KWG en fungeert als aantrekkingspool voor bezoekers die vanuit de aanpalende aanloopstraten en de omgeving van het station komen.
Actie 4: Leesbare kern
In combinatie met acties 1 t.e.m. 3 wordt aandacht besteed aan een duidelijk leesbare kern. Dit houdt in dat het voor iedereen snel duidelijk is waar het KWG begint en eindigt.
Actie 5: Nieuw ruimtelijk instrumentarium
De vooropgestelde typelocaties voor de respectievelijke deelgebieden van de stad Diksmuide worden via ruimtelijke instrumenten geconcretiseerd en afdwingbaar gemaakt.
Domein 2: Mobiliteit en parkeren
Actie 6: Meer ruimte voor de zachte weggebruiker
In het kernwinkelgebied krijgt de zachte weggebruiker meer ruimte en wordt er nog meer ingezet op de verkeersveilige inrichting van straten en pleinen.
Actie 7: Autoverkeer in het KWG beperken tot bestemmingsverkeer
De kern wordt beter leesbaar gemaakt voor automobilisten en autogebruik in het kernwinkelgebied wordt beperkt tot bestemmingsverkeer. De auto blijft welkom als gast, maar doorgaand verkeer doorheen het KWG wordt sterk ontmoedigd.
Actie 8: Ontmoedigen van langdurig parkeren in het KWG
Het parkeerbeleid wordt via aangepaste signalisatie duidelijker voor zowel bewoners als bezoekers. Langdurig parkeren in het kernwinkelgebied wordt verder ontmoedigd.
Actie 9: Onderzoek introductie Shop ’n Go-plaatsen in het KWG
In combinatie met de huidige blauwe zone wordt bestudeerd of het wenselijk is om een aantal Shop ’n Go parkeerplaatsen te creëren in functie van runshoppen en afhalen van bestellingen.
Actie 10: Capaciteit van de centrumparkings uitbreiden
Voor langdurig parkeren wordt ingezet op centrumparkings op wandelafstand van het kernwinkelgebied. De stationsparking wordt heraangelegd en wordt zo comfortabeler.
Actie 11: Inkomend verkeer naar de centrumparkings geleiden
Er komt een betere parkeergeleiding die bewoners en bezoekers vlot en direct naar geschikte parkeergelegenheid leidt. Vanuit de invalswegen wordt men steeds naar de dichtstbijzijnde centrumparkings gestuurd.
Actie 12: Comfortabele en veilige centrumparkings
De parking aan het station wordt heraangelegd met oog voor comfort. Het gevoel van veiligheid op de centrumparkings wordt verhoogd met een aangepaste verlichting en inzet van camera’s waar noodzakelijk.
Domein 3: Sfeer en beleving
Actie 13: Evaluatie en kwaliteitsverbetering evenementen
Het aanbod bestaande acties en evenementen wordt in kaart gebracht en geëvalueerd in functie van conversie (het percentage bezoekers dat tot een aankoop overgaat) en kwaliteit.
Actie 14: Inzetten op slimme data
We zetten in op aankoop, creatie en gebruik van slimme data om de impact van events beter te evalueren, om een gericht acquisitiebeleid te kunnen voeren, om lokale handelaars te informeren en om de mobiliteit te monitoren.
Actie 15: Afstemmen tussen verschillende diensten Via afstemming tussen de diensten lokale economie, cultuur, evenementen en toerisme versterken we het aanbod en verhogen we de synergieën van acties en evenementen in de kern.
Actie 16: Aantrekkelijke etalages van leegstaande panden
Lege etalages geven een verwaarloosde aanblik. We geven etalages van leegstaande panden een attractieve invulling in overleg met de eigenaars.
Actie 17: Meer impactvolle kernversterkende acties
Impactvolle kernversterkende acties worden verdergezet of uitgebreid.
Domein 4: Samenwerking en co-creatie
Actie 18: De handelaarsgroep Handelend Diksmuide wordt opnieuw geactiveerd
De vereniging zal georganiseerd worden op centrumniveau en niet langer per straat. Daarbij worden de handelaars gestimuleerd om samen acties op te zetten die zoveel mogelijk voor het volledige handelscentrum georganiseerd worden.
Actie 19: Structureel overleg tussen handelaars en stadsbestuur
Tussen de handelaars en het stadsbestuur zullen op regelmatige basis overlegmomenten vastgelegd worden.
Actie 20: Opstarten van een horeca-overleg
Er wordt eveneens een horeca-overleg ingericht. De werking van dit overleg zal afgestemd worden op de werking van Handelend Diksmuide.
Actie 21: Vinger aan de pols bij toeristische aanbieders
Via regelmatig overleg met toeristische aanbieders wordt de vinger aan de pols gehouden om toeristische opportuniteiten te spotten.
Actie 22: Ondersteunen van markten en feestmarkten
De wekelijkse maandagmarkt en de boerenmarkt op zaterdag zijn heel belangrijk om de korte keten te promoten en inwoners en bezoekers te laten kennismaken met de veelheid aan streekproducten.
Actie 23: Leegstand inzetten in overleg met de vastgoedsector
In het kader van de bestrijding van leegstand en het optimaliseren van het aanbod zal regelmatig met de vastgoedsector in gesprek gegaan worden.
Actie 24: Er is regelmatig overleg en afstemming met UNIZO en VOKA.
Actie 25: Netwerkmomenten voor ondernemers
Het stadsbestuur zal, o.a. in samenwerking met partners, netwerkmomenten organiseren voor alle ondernemers in Diksmuide.
Actie 26: Digitale bevraging en inzetten op digitalisering
Het stadsbestuur zal ad hoc de ondernemers in Diksmuide via digitale bevraging consulteren.
Domein 5: Winkelaanbod en leegstand
Actie 27: Doen in Diksmuide
Om een nieuwe dynamiek in de handelskern van de binnenstad te creëren en leegstand aan te pakken heeft de stad Diksmuide een aantal groeitrajecten op maat van jonge, startende én bestaande ondernemers uitgewerkt. DOEN in Diksmuide biedt de kans om op een toegankelijke en financieel aantrekkelijke manier een commercieel pand in de handelskern te gebruiken.
Actie 28 : Stimuleren en ondersteunen van ondernemerschap
Ondernemerschap wordt actief gestimuleerd en ondersteund. Het aanbod van Start & Go van POM West-Vlaanderen wordt bekend gemaakt en er worden in het kader van DOEN in Diksmuide bijkomende credits aangeboden door de stad Diksmuide.
Actie 29: Inzetten van etalages van leegstaande panden
Voor de aankleding van leegstaande etalages worden volgende invullingen voorzien: expositie van werken van lokale kunstenaars, reclame en promotie voor evenementen en activiteiten, reclame en promoties van lokale ondernemers, aankondiging van vacatures of rekruteringsacties van lokale bedrijven of het uitstallen van het productaanbod van lokale webwinkels.
Actie 30: Bekendmaking commercieel vastgoed via bizLocator
De Stad Diksmuide stimuleert de vastgoedsector om het aanbod van commerciële panden bekend te maken via de gratis site bizLocator van Vlaio.
Actie 31: Bekendmaking en promotie ’t Werkpand en bedrijventerreinen
Ook het aanbod van ’t Werkpand en de bedrijventerreinen wordt via bizLocator bekend gemaakt. Deze website wordt zowel intern als extern verder gepromoot.
Actie 32: Een proactief acquisitiebeleid voeren
De stad organiseert een proactief acquisitiebeleid om het aanbod in het kernwinkelgebied gericht te versterken. Winkelconcepten en – formules die een grote toegevoegde waarde als trekker voor het KWG kunnen betekenen worden actief benaderd.
Actie 33: Opmaak van een acquisitiebrochure met slimme data
Om potentiële investeerders te overtuigen werd een acquisitiebrochure opgemaakt, en zullen er slimme data worden verzameld en ingezet.
Actie 34: onderzoek R.O.-instrumenten om omzetting commerciële plint te vermijden
In het kernwinkelgebied is het niet wenselijk dat de commerciële plint van handelspanden naar woongelegenheden omgezet wordt.
Actie 35: Proactieve aanpak naar handelaars die hun zaak stopzetten
De stad houdt de vinger aan de pols om handelsactiviteiten in bestaande panden te behouden en leegstand te vermijden. Daartoe doet de dienst lokale economie inspanningen om met handelaars die hun handelszaak op termijn willen stopzetten proactief in gesprek te gaan over hun toekomstplannen, mogelijke opportuniteiten en eventuele opvolgingstrajecten.
Actie 36: Verloedering bestrijden
Verloedering wordt actief bestreden via een heffing op leegstand van (commerciële) panden. Anderzijds wordt met eigenaars bekeken hoe leegstaande panden op een acceptabel kwaliteitsniveau gebracht kunnen worden in kader van de subsidiemogelijkheden van hogere overheden.
Actie 37: Ontwikkeling terrassenbeleid en verfijning terrassenreglement
In overleg met de relevantste actoren wordt een terrassenbeleid ontwikkeld en wordt het terrasreglement verder verfijnd.
Domein 6: Communicatie en city marketing
Actie 38: Hulp bij aanvraag hinderpremie
Handelaars die duidelijke hinder ervaren bij openbare werken kunnen beroep doen op de hinderpremie en eventuele sluitingspremie van de Vlaamse overheid.
Actie 39: Bekendmaking aanbod Dyzo vzw
Het aanbod van Dyzo vzw wordt bekend gemaakt bij ondernemingen in moeilijkheden.
Actie 40: Snel en gericht communiceren met ondernemers
Met het project ‘Economische Kaart’ ondersteunt de POM West-Vlaanderen de West-Vlaamse gemeenten bij het verzamelen en het actueel houden van bedrijfsgegevens.
Actie 41: Permanente actualisatie van de ondernemingsdata
Het databestand van de Economische Kaart wordt permanent geactualiseerd.
Actie 42: Ondernemersoverzicht op de website van de stad
Er is een overzichtspagina voor ondernemers op de website van de stad.
Actie 43: Promotie handel en horeca via folders
Er zijn promo-folders voor bewoners en toeristen die via diverse kanalen verspreid worden waarin de lokale handel en horeca wordt gepromoot.
Actie 44: Inzetten op permanent leren
Er worden interne en externe vormingssessies georganiseerd voor medewerkers en ondernemers.
Actie 45: Jaarlijks startersevenement
Er wordt jaarlijks een startersevent georganiseerd voor alle nieuwe ondernemers in Diksmuide.
Actie 46: Mogelijkheid peter- en meterschap wordt onderzocht
Er wordt nagegaan of een systeem van peter- en meterschap kan worden opgezet om hen bij te staan bij hun eerste stappen in het ondernemerschap. De stad Diksmuide wordt gepromoot als attractieve stad via City Branding.
Actie 47: Opfrissing van het imago van de Stad
De stad Diksmuide krijgt een frisser en hipper imago aangemeten om zo een breder publiek aan te trekken.
Actie 48: Specifieke aanpak naar jongeren
Daarbij wordt ook een nieuwe aanpak ontwikkeld die specifiek op jongeren gericht is.
Actie 49: Toeristische troeven worden commercieel gepromoot
De toeristische troeven worden beter commercieel vertaald en kenbaar gemaakt. De trekpleisters worden zowel toeristisch als commercieel in de markt gezet en versterken mekaar (IJzertoren / Dodengang / kleinhandelszone / historische kern / supermarkten / …).
Actie 50: Betrokken ambassadeurs van de stad
De eigen inwoners en handelaars worden actief betrokken bij de city marketing en zo ingezet als ambassadeurs van de stad.