Het Bakkerijmuseum Veurne sluit na 37 jaar haar deuren. Nieuw paviljoen opent volgende zomer
Na 37 jaar sluit het Bakkerijmuseum in Veurne voor het eerst in haar geschiedenis de deuren. En dat deed het museum afgelopen zaterdag met een knal! Ruim 700 bezoekers kwamen afgezakt naar het exclusieve slotfeest. De sluiting is maar tijdelijk. Het Bakkerijmuseum zal alvast voor 9 maanden gesloten zijn. Ondertussen bouwt het museum aan haar toekomst. En dat mag je letterlijk nemen. Momenteel wordt een gloednieuw onthaal- en workshoppaviljoen gebouwd op het museumdomein. Ook het museum & de historische tuin krijgen een volledige make-over. Als alles goed verloopt, heropent het vernieuwde Bakkerijmuseum op 1 juli 2023.
Liesbeth Inghelram (conservator): “Na vele jaren intensief gebruik is het museum aan een grondige update toe. Sinds haar ontstaan is het Bakkerijmuseum de trotse schatbewaarder van het bakambacht in Vlaanderen. Ook in de toekomst blijven we inzetten op het bewaren en doorgeven van het vakmanschap & bakcultuur. We willen een open huis zijn waar iedereen zich welkom voelt. In het nieuwe museum zal interactie, herkenning én verwondering dan ook centraal staan”.
Nieuw museum & kijkdepot
De bestaande historische hoevegebouwen blijven behouden en krijgen elk een centrale functie. De monumentale schuur wordt ingericht als nieuw museum en kijkdepot. Het Bakkerijmuseum schudt haar stoffige imago af en gaat voluit voor een modern verhaal waarbij interactie, herkenning én verwondering centraal staan. Via acht thema’s zullen bezoekers het verhaal van het bakambacht ontdekken met telkens een knipoog naar het heden. Zo is er aandacht voor de mens achter het ambacht, de sociale en politieke dimensie van brood, de ingrediënten van ons favoriet gebakje en dagelijks brood, brood en gebak bij feesten, tradities & rituelen. Bij deze nieuwe thema’s worden ook nooit eerder vertoonde parels uit de rijke collectie van het Bakkerijmuseum getoond. In het nieuwe museum wordt dus een gelaagd verhaal vertelt dat iedereen zal aanspreken.
Het ontwerp is van het Gentse bureau Exponanza die ook eerder Koers (Roeselare) en Huis van Alijn (Gent) onder handen nam. Liesbeth Inghelram (conservator): “Het ontwerp van Exponanza sloeg meteen aan bij ons. Diverse analoge en digitale applicaties, in combinatie met de authentieke objecten brengen het verhaal en het erfgoed tot leven voor een gevarieerde multimediale beleving. Het concept prikkelt de herkenning, zintuigen én de nieuwsgierigheid van bezoekers”.
Maar niet alle 24.000 collectiestukken kunnen in de nieuwe opstelling aan bod komen. Een kijkdepot zal daarom een inkijk geven in deze verborgen collectie. Op die manier wordt meteen ook de werking achter de schermen in de kijker gezet: hoe wordt de collectie bewaard, geregistreerd en onderzocht. Welke schatten zitten nog verborgen in de rijke museumverzameling?
Een nieuwe ingang & paviljoen
Aan wat nu nog de achterkant van het museumdomein is, verrijst een gloednieuw onthaal- en workshoppaviljoen. Die plaats in niet zomaar gekozen: de huidige noordelijke ingang via de Ieperse Steenweg is te onveilig. Dit is een straatprofiel zonder voetpad. De nieuwe zuidelijke ingang komt ter hoogte van de carpoolparking. Doel van deze nieuwe ingang is om de museumsite heel leesbaar en bruikbaar te maken voor de bezoeker, zodat de gebruikers op een comfortabele, intuïtieve én aangename manier het Bakkerijmuseum kunnen betreden. Pal aan de ingang zal een nieuw onthaal- en workshoppaviljoen komen. In het paviljoen staat het borgen van het immaterieel erfgoed van het bakambacht centraal.
Liesbeth Inghelram (conservator): “Hier zal de liefde, kennis en de kunst van het bakambacht worden doorgegeven. Scholen, families en foodies kunnen er via workshops en demo’s de knepen van het bakmanschap aanleren. In samenwerking met Syntra West biedt het museum bovendien een nieuw aanbod van workshops & masterclasses aan specifiek voor professionele bakkers en hobbybakkers”.
Het ontwerp
Het paviljoen is een ontwerp van het Gentse architectenbureau ZOOM. Het is het resultaat van een ontwerpend onderzoek dat het bureau samen met het museum heeft gevoerd. Er werd hierbij gekeken naar de typologie en morfologie van de bestaande historische hoevegebouwen: het voormalig woonhuis (onthaal & museum), de graanschuur (museum, workshopruimte en werkatelier) en de voormalige paardenstal (museumcafetaria). Deze historische gebouwen bestaan alle drie uit witgekalkte stenen en roodbruine dakpannen met hellende daken. Ze bevatten telkens één bouwlaag met een zadeldak.
Het nieuwe paviljoen wordt geen kopie van de reeds bestaande gebouwen. Dat zou afbreuk doen aan de waarde van het oorspronkelijke erfgoed. Het wordt een moderne vertaling van de oorspronkelijke gebouwen op de site, die aansluit bij het historisch kleurgebruik en de bestaande typologie. Het wordt een vrijstaand gebouw met een hedendaags industrieel karakter. Het nieuwe onthaal- en workshoppaviljoen heeft bovendien een grote overdekte ruimte, die polyvalent ingezet kan worden voor bijvoorbeeld het comfortabel ontvangen van grote groepen. Het centrale onthaalgebouw biedt een volledig overzicht naar alle gebouwen op de site: het museum, het museumcafé, het depot, … De achterkant van het domein wordt zo een volwaardige voorkant met een sterke visuele identiteit. Als kers op de taart vormt de schouw van de houtoven in het nieuwe gebouw een nieuwe landmark op de site, net zoals de molen dat is voor het ‘oude’ deel. Zo vertellen zowel het noordelijke als het zuidelijke deel van de site een eigen verhaal en gaan heden en verleden op een interessante manier in dialoog met elkaar.
Museumtuin & kenniscentrum
Het andere gebouw wordt in de toekomst gebruikt als kantoorruimte en ruimte voor tijdelijke expo’s. Daarnaast wordt het nieuwe kenniscentrum erin ondergebracht. In dit kenniscentrum kunnen bezoekers de uitgebreide bibliotheekcollectie met oude receptenboeken, documentatie, fotoverzamelingen, oude kranten en periodieken raadplegen.
Tenslotte krijgt ook het bijna 2 hectare grote domein een facelift. De museumtuin wordt een volwaardige extra groene ruimte in Veurne. Speelnatuur, rust- en picknickplekken, een samenpluktuin, boomgaard, een buitenklas, een poel, … zijn maar enkele elementen die de tuin tot een aangename en ecologische belevingszone zullen omtoveren. Iedereen is welkom in de tuin, met speciale aandacht voor kwetsbare doelgroepen en kansengroepen. Daarom wordt de tuin in samenwerking met heel wat sociale partners uit de regio vormgegeven en ingevuld. Het ontwerp van de museumtuin is afkomstig van Regionaal Landschap Westhoek.
Liesbeth Inghelram (conservator): De museumtuin wordt meer dan alleen een tuin. Het wordt een volwaardige museumruimte die we samen met onze sociale partners invulling geven. Specifiek spelen de samenpluktuin, de educatieve akker en graanveldjes een belangrijke rol in de educatieve werking van het museum, bijvoorbeeld de aandacht naar streekeigen fruit- en graansoorten, voor traditionele teelt, oogst- en verwerkingsmethodes. Dit is de missing link in onze huidige werking: tonen waar onze producten vandaan komen, hoe ze worden geteeld en hoe ze na oogst verwerkt worden”.
Partners
Partners in het vernieuwingsproject van het Bakkerijmuseum zijn stadsbestuur Veurne, de Vlaamse Overheid (FoCi Toegankelijkheid), provincie West-Vlaanderen, LEADER, Regionaal Landschap Westhoek