West-Vlaamse provinciedomeinen trokken in 2024 meer dan 4,5 miljoen bezoekers aan
In opdracht van de Provincie West-Vlaanderen ontwikkelde Westtoer een monitoringsysteem om het aantal bezoekers in de provinciedomeinen objectiever in te schatten. De resultaten van 2024 tonen aan dat er naar schatting 4,75 miljoen bezoeken waren aan de 18 provinciedomeinen (exclusief de bezoekerscentra). Tot nu toe werd vaak gerekend met een ruwe schatting van zo’n 2,5 miljoen bezoekers per jaar. Deze nieuwe cijfers overtreffen die verwachting aanzienlijk en bieden een verfijnder beeld van het gebruik van de domeinen.
Verschillen in gebruik en functie
De bezoekersmonitor combineert fysieke tellingen (autotellers, wandeltellers) met onderzoeksdata en extrapolaties. Daarmee brengt het systeem voor het eerst structureel verschillen in kaart tussen domeinen op basis van onder meer oppervlakte, functie en locatie.
Grote domeinen zoals De Gavers (872.000 bezoekers) en Tillegembos (636.000) trekken een aanzienlijk publiek, maar ook kleinere groengebieden vervullen een belangrijke rol in het lokale vrijetijdsaanbod. Dat blijkt onder andere het geval te zijn bij provincidomeinen Bergelen in Wevelgem (327.000 bezoekers) en ’t Veld in Ardooie (153.000 bezoekers).
Seizoensinvloeden en recreatieve druk
De nieuwe inzichten laten toe om bezoekersstromen beter te analyseren in functie van seizoen, weersomstandigheden en type infrastructuur. Zo blijkt bijvoorbeeld dat sommige domeinen sterker presteren in weekends en vakantieperiodes, terwijl andere eerder een dagelijkse lokale functie hebben.
Een belangrijke beleidsvraag is hoeveel bezoekers per hectare een aanvaardbare druk veroorzaken. Met ongeveer 5 miljoen bezoekers op 2.000 hectare aan provinciedomeinen, is het bewaken van het evenwicht tussen recreatie en natuurbehoud een aandachtspunt.
Inzetten op toekomstgericht beleid
De monitor geeft richting aan verdere beleidsontwikkeling. Enerzijds biedt het cijfers die relevant zijn voor investeringen in recreatieve infrastructuur, anderzijds laat het toe om gerichter te werken aan spreiding en capaciteitsbeheer.
Provinciedomeinen zoals Palingbeek (267.000 bezoekers), waar natuurwaarden en recreatie samengaan, vragen extra aandacht. De gecombineerde bezoekerscijfers zijn hoog, maar toch lager dan verwacht. Dit biedt stof tot verdere analyse en dialoog over bezoekersmanagement.
Ook positieve evoluties springen in het oog: Bulskampveld heeft zijn bezoekersaantallen verdubbeld ten opzichte van het vorige onderzoek (416.000 bezoekers).
De komende jaren zal het monitoringsysteem verder worden verfijnd. Nieuwe metingen en bevragingen starten binnenkort in onder meer het Sterrebos (Roeselare) en d’Aertrycke (Torhout). Zo wordt de bezoekersmonitor een strategisch instrument in het beheer en de ontwikkeling van de provinciedomeinen. Foto: Provincie West-Vlaanderen