Video. De Haan beschermt erfgoed met nieuwe en opvallende beheersplannen
Sinds de bescherming van de volledige Concessie als dorpsgezicht in 1995 heeft de gemeente De Haan zich steeds actief geëngageerd om het erfgoed in de Concessie te bewaren en op te waarderen. Het ‘herwaarderingsplan’ De Haan – Concessie, dat in 2011 werd goedgekeurd, was geldig voor een periode van 10 jaar. De gemeente gaf daarom de opdracht tot het opmaken van twee nieuwe ‘beheersplannen’. Dankzij deze beheersplannen kunnen eigenaars en gebruikers van panden in de Concessie en in de Driftweg 1-12 nu opnieuw een erfgoedpremie aanvragen.
De gebouwen in de Concessie liggen in een beschermd dorpsgezicht, maar zijn doorgaans geen beschermd monument. Voor beschermde monumenten kunnen eigenaars subsidies krijgen als ze hun pand volgens de regels van de kunst restaureren. Voor panden in een beschermd dorpsgezicht zijn die subsidies er niet. Tenzij de gemeente iets speciaals doet. Burgemeester Wilfried Vandaele: “En dat deden we, toen ik in een vorige legislatuur schepen van Ruimtelijke Ordening en Erfgoed was: we stelden een Herwaarderingsplan op, waarin alle waardevolle elementen per gebouw werden beschreven. Minister Bourgeois keurde dat plan goed, en sindsdien konden de bewoners van de Concessie ook premies krijgen voor het onderhoud van hun pand. Tenminste, als ze het onderhoud doen volgens de regels van de kunst. Want dat is natuurlijk het uitgangspunt: onze Concessie is uniek, onze gemeente is erdoor bekend tot ver buiten onze grenzen, en dat willen we als gemeentebestuur ook zo houden.”
Het herwaarderingsplan werd eind 2011 goedgekeurd en daar was 3 jaar voorbereidend werk van erfgoeddeskundigen aan vooraf gegaan. Het ging meteen om het grootste herwaarderingsplan in Vlaanderen. Tussen 2012 en 2021 werden 532 dossiers ingediend en goedgekeurd, goed voor een totale subsidie van 3.938.386 euro. Het herwaarderingsplan was geldig voor een periode van 10 jaar en is nu dus verlopen. Daarom gaf de gemeente de opdracht tot het opmaken van een nieuw beheersplan voor de Concessie en ook voor het beschermd dorpsgezicht ‘Huizenrij Stationsstraat 1, Driftweg 1 tot 12’. Wilfried Vandaele: “De nieuwe beheersplannen geven aan waar we als gemeente met het onroerend erfgoed naar toe willen en hoe we dat zullen doen. De plannen zijn ook een leidraad voor eigenaars of gebruikers van het erfgoed, om hen te helpen met het toekomstig onderhoud en de eventuele restauratie van hun pand en tuin. Want deze beheersplannen geven hen opnieuw de mogelijkheid om een erfgoedpremie aan te vragen.”
Beide beheersplannen werden aan de eigenaars en gebruikers voorgesteld tijdens een digitale infovergadering eind januari. Zij kregen daarna de tijd om eventuele opmerkingen te formuleren. Op basis van deze opmerkingen werd het plan aangepast en gefinaliseerd. De Concessie in De Haan is nu het grootste beschermd dorpsgezicht met een dergelijk beheersplan in Vlaanderen. De beheersplannen werden op 5 mei officieel ondertekend door Vlaams minister van Onroerend Erfgoed Matthias Diependaele. Ze hebben een looptijd van 24 jaar (2022 – 2046). Eigenaars kunnen nu dus opnieuw premies aanvragen. Een standaardpremie bedraagt 40% van de geraamde prijs van de werken, op maximum 250.000 euro, of op 500.000 euro indien de werken over 5 jaar gespreid worden. Eigenaars en gebruikers vinden alle informatie terug op www.dehaan.be/beheersplan.