Positief ondernemersvertrouwen gesterkt door vergunningenpiek in West-Vlaamse bouw
De West-Vlaamse woningbouw is in goede doen. Tijdens de eerste 10 maanden van 2018 werd een record aantal vergunningen voor nieuwe flats toegekend. Op basis daarvan kunnen voor gans 2018 ongeveer 8.700 vergunningen worden verwacht. Tegelijk blijkt ook voor de bouw van nieuwe huizen 2018 een goed jaar te worden met ongeveer 4.200 vergunningen. Uit de conjunctuurenquêtes bij de aannemers blijkt bovendien dat zij optimistisch gestemd zijn. Zij oordelen ook positief over de tewerkstellingsperspectieven. Maar juist daar knelt in West-Vlaanderen het schoentje. De arbeidsmarktreserve is er kurkdroog, nog droger dan de voorbije zomer.
Stagnering woningrenovatie
De piek in het aantal toegekende vergunningen is wel in belangrijke mate te wijten aan de piek van vergunningsaanvragen eind 2017. Toen hebben heel wat aanvragers versneld een vergunning ingediend om te ontsnappen aan de strengere energie-eisen die vanaf begin 2018 van toepassing werden: het (te) strenge S-peil en het lagere E-peil voor woningen (van E50 naar E40). Dat is een fenomeen dat we vorige jaren nog hebben meegemaakt bij een verstrenging van de energie-eisen. Een andere kanttekening is dat de markt van de grondige woningrenovaties er niet op vooruitgaat. Het aantal vergunde woningrenovaties blijft in West-Vlaanderen onder de 4.000 per jaar zoals dit aantal op Vlaams niveau onder de 20.000 per jaar blijft. De zwakke renovatie-activiteit werd op Belgisch niveau recentelijk nog bevestigd door de lagere cijfers voor hypothecaire kredieten voor woningrenovaties.
Positief
Positief voor West-Vlaanderen is dan weer dat het vergund volume voor niet-woongebouwen (kantoor-, industrie-, retail- en landbouwgebouwen) in 2018 naar meer dan 8 miljoen m³ evolueert terwijl dit volume op Vlaams niveau opnieuw dreigt te dalen tot 30 miljoen m³. Uit enquêtes bij de aannemers blijkt dat zij de bouwconjunctuur positief beoordelen, zelfs nog iets positiever in West-Vlaanderen dan in Vlaanderen. Tot en met 2016 overheerste nog een negatief ondernemersklimaat in de bouw. In het algemeen zijn de Vlaamse aannemers ook positief over het verloop van het orderbestand. Bovendien zijn er positieve tewerkstellingsperspectieven. Maar meer in het bijzonder in West-Vlaanderen bestaat daarvoor een belangrijk knelpunt: het nijpend gebrek aan arbeidskrachten.
Gebrek aan arbeidskrachten
Dat blijkt onder meer uit de provinciale statistieken die de VDAB per beroep bijhoudt. Meer in het bijzonder in West-Vlaanderen zijn er 12 bouwberoepen waarvoor het aantal ontvangen vacatures in 2018 het aantal beschikbare werkzoekenden overtrof. Voor bepaalde beroepen bedroeg het aantal vacatures in 2018 in West-Vlaanderen een veelvoud van het aantal beschikbare werkzoekenden (dubbel zo hoog en zelfs meer), onder ander voor monteur centrale verwarming, kraanbestuurder, werfleider en calculator bouw. Om dit probleem aan te pakken gaat de Confederatie Bouw West-Vlaanderen dit jaar in samenwerking met de Vlaamse Confederatie Bouw een aantal bijzondere initiatieven nemen.
Duaal leren
Het is vooreerst de bedoeling werkzoekenden met interesse voor de bouw maximaal toe te leiden naar de bouwbedrijven. Op 27 februari vindt een speedscreening plaats met werkzoekenden die momenteel bij de VDAB een bouw- en transportopleiding volgen. Zij gaan dan rechtstreeks in gesprek met geïnteresseerde werkgevers.
Tegelijk wil de Confederatie Bouw maximaal inzetten op duaal leren. Het systeem kent nog te weinig succes in de bouw. Maar een aantal bouwbedrijven kunnen op dit vlak een voortrekkersrol vervullen. Op de Nacht van de Bouw op vrijdagavond 1 februari legt een van die bedrijven alvast een enthousiaste getuigenis af in aanwezigheid van minister van onderwijs Hilde Crevits. Maar zo zijn er nog een aantal bedrijven in West-Vlaanderen.
Op termijn pleit de Confederatie Bouw ook voor de invoering van duaal leren in het bouwgericht hoger onderwijs. Zij rekent hiervoor op de samenwerking met Vives en Howest en op de steun van minister Crevits.
Tenslotte wil de bouw zich meer dan ooit profileren als een hoogtechnologische sector die volop inzet op digitalisering en lean processen en die voor elkeen toekomstperspectieven biedt, zowel voor hoog- als voor laaggeschoolden, zowel voor arbeiders als voor bedienden, zowel voor strikt bouwgerichte afgestudeerden als voor andere functies zoals allerhande IT-profielen, juristen en economisten, specialisten in milieu en circulaire economie.