Oostende onthult geheimen van legendarische kunstroof in nieuwe expo ‘Salut James’
“Bonjour chérie, bientôt en Espagne. Salut, James.” Met dat mysterieuze briefje nam de Ensordief eind 1978 afscheid van de politie. Of toch niet? 47 jaar na de spectaculaire roof uit het Stedelijk Museum van Oostende duikt journalist Stefaan Kerger in het raadsel dat generaties in de ban hield. Hij ontrafelt het bizarre en nog altijd onbeantwoorde mysterie achter één van de meest spraakmakende kunstroven uit de Belgische geschiedenis. De uitkomst van het onderzoek is fysiek te zien vanaf vandaag in het James Ensorhuis in Oostende met de expo “Salut James, de grote Ensorroof van 1978” en dit nog tot 7 september. Samen met podcastmaker Ronald Verhaegen brengt hij het verhaal ook verder tot leven in de podcastreeks “Salut James”.
Op 1 april 1978 werden drie topwerken van James Ensor – Zelfportret met bloemenhoed, Mijn dode moeder en De koets – gestolen uit het museum aan het Wapenplein. Wat volgde, was een waanzinnig kat-en-muisspel met de politie, een losgeldeis, geheime ontmoetingen in de duinen en een verdwijntruc die de geschiedenisboeken in mocht.
Nu, bijna vijf decennia later, brengt de expo en podcast de roof opnieuw tot leven met unieke getuigenissen, nooit eerder gehoorde details en een blik achter de schermen van wat voor veel speurders nog steeds “het dossier van hun leven” is. En dat niet alleen: voor het eerst sinds de roof zijn de drie gestolen werken voor heel even weer samen te zien op één locatie.
Het James Ensorhuis is er in geslaagd om de drie doeken, die destijds zoveel hebben meegemaakt, eindelijk weer eens samen te krijgen. Waarvan eentje tot op vandaag, sinds de Ensorroof, nog steeds in de kluis lag, van de verzekeringsmaatschappij van toen. Na 47 jaar zijn de werken weer rustig en sereen samen in de buurt waar ze ooit geschilderd zijn.
Expo ‘Salut James, de grote Ensorroof van 1978’
Het James Ensorhuis pakt nog tot 7 september uit met een exclusieve expo waar bewijsstukken, krantenartikels en Ensorwerken samenkomen. Alle werken uit de diefstal werden ook teruggevonden en op dinsdag 27 mei zijn de drie gestolen werken ook voor het eerst opnieuw samengebracht voor één avond.
Burgemeester John Crombez: “Dit verhaal van de grote Ensorroof is er een die generaties Oostendenaars heeft gefascineerd en tot de verbeelding heeft gesproken. We zijn dan ook ontzettend blij om dit mysterie, eindelijk, te kunnen ontrafelen met deze expo en de bijhorende podcast ‘Salut James’. Het James Ensorhuis is hiervoor de perfecte locatie. Hier komen geschiedenis, kunst en spanning op een unieke manier samen. Ik ben ervan overtuigd dat dit verhaal nog lang zal nazinderen.”
Podcast ‘Salut James’
Op dinsdag 27 mei 2025 gaat de podcast Salut James in première, deze – met muziek van Sam Serruys – werd gemaakt met steun van De Standaard en Audiotheque. Verwacht spanning, mysterie, sociale satire en absurde humor – helemaal in de geest van James Ensor zelf.
Stefaan Kerger:”Ik was nog maar een kind toen de diefstal van de Ensorwerken zich afspeelde. Ik speelde toen ook vaak in die duinen. Toen ik hoorde dat andere kinderen een van de gestolen schilderijen hadden gevonden, dacht ik maar één ding: ‘Ik had het willen vinden!’ Dat moment was me altijd bijgebleven. Het zaadje voor een diepere interesse in het verhaal was geplant. Jaren later, als er enkele puzzelstukken van het verhaal begonnen op te duiken, voelde het alsof ik eindelijk de kans kreeg om dat verhaal helemaal uit te pluizen, elk detail te onderzoeken en de waarheid boven tafel te krijgen. Met deze expo en podcast wil ik het verhaal dan ook aan zoveel mogelijk mensen vertellen.”
Praktische informatie
Locatie: Het James Ensorhuis, Vlaanderenstraat 29, 8400 Oostende
Data: 28 mei 2025 – 7 september 2025
Openingstijden: dagelijks van 10:00 tot 18:00 uur, gesloten op maandag (behalve tijdens Vlaamse schoolvakanties en feestdagen)
Tickets: online te reserveren via www.ensorhuis.be