Middeleeuwse restanten gevonden tijdens opgravingen in Kortrijks Amsterdamspoortje
Binnen het kader van de werken aan het Amsterdamspoortje op Overleie zijn momenteel archeologische opgravingen aan de gang. In de bodem zijn sporen van bewoning uit de middeleeuwen (13de – 15de eeuw) teruggevonden. Door zijn ligging in het centrum van Kortrijk heeft de site van het Amsterdamspoortje een potentieel grote historische waarde en dus werd na de afbraakwerken een archeologisch onderzoek ingesteld. Tijdens een proefputtenonderzoek werden sporen van bewoning uit de late middeleeuwen (muurresten, tuingrond) teruggevonden en rees het vermoeden dat er delen van een woonwijk daterend vanaf de 14de eeuw aanwezig zouden zijn. Daarom werd besloten om het volledige terrein op te graven. Sinds begin deze maand zijn archeologen van Monument Vandekerckhove aan de slag op de site.
De arbeidershuisjes van het Amsterdamspoortje, waarvan de gevels nog overeind staan en in het nieuwe bouwproject blijven behouden, dateren zelf uit de 19de eeuw. Het beluik ontleent haar naam aan de oude herberg ‘Amsterdam’ waarachter het in 1850 werd gebouwd. Tijdens de graafwerken aan de kant van de Overleiestraat kwamen muren en vloeren van een 17e eeuwse woning aan het licht. Sporen van een oven wijzen erop dat hier later ook een metaalbewerker woonde. Een leuk detail is dat deze woningen ook staan aangeduid op de kaart van de kanunnik Antonius Sanderus uit zijn bekende werk Flandria Illustrata (1641). Na verder graafwerk werden ook restanten van muren teruggevonden die dateren uit de late middeleeuwen, vermoedelijk de 14de eeuw. Die waren aangelegd op een nog oudere gracht, mogelijk uit de 13de eeuw. De opgravingen worden in de loop van volgende week afgerond, waarna de archeologen een rapport met hun bevindingen opmaken.
“Het archeologisch onderzoek in combinatie met historische en iconografische bronnen, zorgen ervoor dat we een beter inzicht krijgen in het ontstaan en de evolutie van dit stadsdeel. De opgraving doet ons meer dan 600 jaar terugreizen in de tijd. De stad Kortrijk breidde vanaf de 14de eeuw uit naar het noorden, over de Leie, vandaar de naam Overleie”, aldus Rosalie Vincent, archeoloog Monument Vandekerckhove
Het Amsterdamspoortje naast de Sint-Elooiskerk was de laatste jaren stevig in verval geraakt en was sinds 2012 onbewoonbaar. In augustus van 2021 startten de werken aan een nieuw woonproject met 12 moderne wooneenheden. Monument Real Estate NV uit Ingelmunster, waarvan de archeologische afdeling ook instaat voor het archeologisch onderzoek, kreeg van de stad een design-and-buildopdracht voor een bedrag van 2, 7 miljoen euro. De bijkomende kostprijs van de opgravingen bedraagt €83.000 (excl btw).