‘Landscapes, Feel Flanders Fields’: ontdek de littekens door het ‘Venster op Vleteren’
In het kader van Landscapes | Feel Flanders Fields, het nieuwe thema rond WO I in 2023 – 2024 in de Westhoek, laat het gelittekende landschap van de Westhoek spreken. Toerisme Vlaanderen en Westtoer werken hiervoor samen met een diverse ploeg aan private en publieke partners. Niet alleen het rijke oorlogsverleden en de wording van het herdenkingslandschap krijgen aandacht. LANDSCAPES | Feel Flanders Fields blikt ook vooruit, naar de toekomst: hoe laten wij het landschap achter?
Een unieke blik op Vleteren in oorlogstijd
Tijdens een wandeling van 5,2 km ontdek je op interactieve wijze hoe het dorp van Oostvleteren er tijdens WO I uit zag. Op verschillende locaties tonen kijkboxen foto’s die meer dan 100 jaar geleden op exact die plek werden genomen: unieke vensters op het verleden. Ook de bijhorende verhalen krijg je geserveerd. Zo zie je elementen uit WO I in het huidige landschap en kun je, met kennis van zaken, vroeger en nu vergelijken: inspirerend en verrassend! Gerda Goubeir, schepen van toerisme: “In Vleteren waren we meteen enthousiast om mee op de kar te springen en een project in te dienen voor ‘LANDSCAPES | Feel Flanders Fields44’. Ook al lag Vleteren tijdens de Eerste Wereldoorlog volledig achter het front, toch was de oorlog hier ook erg zichtbaar en voelbaar.
In Vleteren waren er meerdere ‘verkeersknooppunten’. Zo lag het dorp van Oostvleteren aan de aan- en afvoerlijn van Belgische en Franse troepen, komende van Roesbrugge en Krombeke. Legervoertuigen, bewapende ruiters, trams volgeladen met soldaten, ziekenwagens, … trokken dagelijks richting het front.
In Westvleteren was er de ‘international corner’, het huidige kruispunt Eikhoekstraat-Koekuitstraat; een rangeerstation op de drukke spoorlijn van Calais over Proven, de Paterhoek en Woesten naar Boezinge en het Ieperse front.
De Lion-Belge lag naast de tramlijn Veurne-Ieper en de militaire spoorlijn komende vanuit Krombeke en Roesbrugge naar Steenstrate. Voor observatie was Vleteren ook heel belangrijk. In Elzendamme werden zeppelins ingezet en vanuit Woesten werd er geobserveerd via verkenningsbalonnen. Ook waren er in Vleteren heel wat rustkantonnementen waar de soldaten na een periode aan het front wat konden bijkomen. Oost- en Westvleteren lagen in de Frans-Belgische sector en Woesten meer in de Britse sector. Ook bij mensen thuis werden heel wat officieren ingekwartierd en alle scholen werden bezet door het leger.
Natuurlijk waren er ook verschillende medische posten. Het bekendste veldhospitaal bevond zich in Westvleteren, namelijk Dozinghem, waar dus de Britse militaire begraafplaats Dozinghem ontstond. Vleteren maakte ook meerdere bombardementen mee, maar Woesten lag dichter bij het front en werd voor 2/3 vernield door bombardementen. In het landschap zien we nog steeds sporen van de Grote Oorlog. Zo zijn er verspreid over Vleteren nog verschillende bunkers terug te vinden. Meest opvallend in het landschap zijn natuurlijk de Britse militaire begraafplaats Dozinghem en de Belgische militaire begraafplaats in Westvleteren.
Via Westhoek Verbeeldt bestaat er heel wat beeldmateriaal uit de Eerste Wereldoorlog in Vleteren. Zo ontstond bij archivaris Tijs Goethals het idee om via kijkboxen oude foto’s te vergelijken met het huidige landschap.
Al het beeldmateriaal en bijhorende verhalen werden samengebracht en vormen zo ‘Venster op Vleteren’, een wandeling van 5,2km ideaal voor het hele gezin, ook al omdat de kijkboxen ook afgestemd zijn voor kinderen.”