Kijk. Beestige verhalen uit De Zonnegloed: Neusberen in Vlaamse tuinen
Speciaal voor de lezers van Het Nieuws van West-Vlaanderen trekken we opnieuw naar het dierenopvangcentrum in Oostvleteren. Daar lopen ondertussen veertien neusberen rond – ja, veertien – allemaal afkomstig van Vlaamse particulieren. Een Zuid-Amerikaans dier, hier in de Westhoek? Hoe komt zoiets?
Schattig maar gevaarlijk
Neusberen zijn nieuwsgierig, intelligent en actief – eigenschappen die hen voor sommigen ‘leuk’ maken als exotisch huisdier. Maar ze zijn ook sluw, ontzettend beweeglijk en ware ontsnappingskunstenaars. En dat is precies wat veel eigenaars onderschatten. Ze breken uit, vernielen omheiningen of ontsnappen via de kleinste kiertjes. “Logisch ook,” zegt een van de verzorgers, “het zijn geen huisdieren. Punt.”
Onze neusberen werden dan ook stuk voor stuk gevonden of in beslag genomen nadat het volledig uit de hand liep. Eentje zat vast in een loods, eentje liep rond in ’s Gravenwezel, zeven anderen kwamen uit een illegale kwekerij in Vlaanderen. Zonder vergunning, zonder controle, zonder enige garantie op het welzijn van de dieren.
Van het regenwoud naar de achtertuin
Neusberen horen thuis in de regenwouden van Centraal- en Zuid-Amerika. Toch worden ze nog steeds op grote schaal verhandeld. Soms worden ze als jong uit het nest gehaald in het wild, soms worden ze gefokt in ondergrondse kwekerijen. In beide gevallen: geen toekomst voor het dier; wel veel geld voor de handelaar.
In België is het houden van neusberen dan ook verboden. Toch blijven ze opduiken. Online, via louche handelaars of particuliere verkoop. De controle faalt vaak. Pas als het écht misloopt – een ontsnapping, een klacht, een ongeluk – komt de bal aan het rollen.
De strijd achter de schermen
De Zonnegloed staat paraat wanneer overheidsdiensten of particulieren hulp vragen voor deze dieren. Maar dat gaat niet vanzelf. “De druk op onze werking wordt steeds groter. Elk jaar stijgt het aantal in beslag genomen of afgestane dieren. Tegelijkertijd worden de regels strenger, stijgen de kosten, en krijgen we het steeds moeilijker om onze werking overeind te houden. Elke neusbeer die wij opvangen, betekent medische controles, aangepaste voeding, gespecialiseerde verzorging en – vooral – een permanent verblijf. Want terug kunnen ze niet meer. En herplaatsen kan meestal ook niet.”
“Wij doen dit omdat niemand anders het doet. Omdat deze dieren nergens anders terechtkunnen. Maar we kunnen het niet alleen. Het is een dagelijkse strijd, en die vraagt niet alleen inzet, maar ook middelen, tijd, begrip en steun.”
Een tweede kans
Vandaag lopen de veertien neusberen rond in veilige, aangepaste verblijven. Ze krijgen verrijking, ruimte en rust. Ze hoeven niet meer op te boksen tegen onkunde, verwaarlozing of illegaliteit. Ze zijn niet meer van iemand. Maar ze zijn eindelijk wel ergens thuis.
Wil je de neusberen zelf bezoeken en hun verhaal horen? Kom dan langs in De Zonnegloed en leer waarom écht dierenliefde begint met respect voor wat een dier nodig heeft – en niet voor wat wij ervan verwachten. Alle info op www.dezonnegloed.be