Inhuldiging orgels Sint-Salvatorskathedraal vormt sluitstuk van ruim 30 jaar restauratie aan kathedraal
Gisteren huldigde de Provincie West-Vlaanderen, samen met de stad Brugge en het Bisdom Brugge de pas gerestaureerde orgels van de Sint-Salvatorskathedraal in Brugge in. De inhuldiging van het ‘Van Eynde-orgel’ en het ‘Klais-orgel’ was het officiële eindpunt van de grote restauratiewerken van de kathedraal na ruim 30 jaar. De totale restauratie van de kathedraal, met onder andere de instandhoudingswerken en volledige buiten- en binnenrestauratie komt neer op bijna 31 miljoen euro. De restauratie van de orgels bedraagt zo’n 3.263.179,40 euro.
De Provincie West-Vlaanderen coördineerde de restauratie en stond in voor de volledige kost. Gedeputeerde Naeyaert: “We zijn gekomen aan het orgelpunt van deze restauratiewerken. De Provincie West-Vlaanderen is oprecht trots om dit stukje erfgoed opnieuw in zijn volle glorie te zien schitteren. Een religieus en muzikaal eerbetoon.” De vereniging van architecten Vermeersch, Dugardyn en Viérin uit Brugge werd door de Provincie aangesteld als ontwerper voor de volledige restauratie van de kathedraal. Het Agentschap Onroerend Erfgoed van de Vlaamse overheid kende een subsidie toe van 60 %.
Restauratie van de orgels (2017 -2023)
In 1719 bouwde Van Eynde zijn meesterwerk op het koordoksaal in een sierlijke kast met weelderige beelden. In 1930 werd het koordoksaal en het orgel verplaatst. Orgelbouwer Klais kreeg hierbij de opdracht om het orgel uit te breiden.
In maart 2010 werd beslist om het voormalige gecombineerde orgel op het doksaal te scheiden, het ‘Klais-orgel’ op het huidige doksaal te behouden en het ‘Van Eynde-orgel’ in zijn oorspronkelijke staat te herstellen en op een nieuw doksaal ter hoogte van de kooromgang in het zuidelijk transept te monteren.
Het nieuwe doksaal voor het ‘Van Eynde-orgel’ werd in 2017 gerealiseerd en kostte 187.882,40 euro. In 2019 werd de restauratie van het ‘Van Eynde -orgel’ opgestart. De totale kost kwam neer op een bedrag van 1.115.120 euro. 2022 betekende de start van de restauratie van het ‘Klais-orgel’ voor een kostprijs van 1.960.177 euro. Alles samen goed voor meer dan 3 miljoen.
De Sint-Salvatorskathedraal
De toren van de Sint-Salvatorskathedraal domineert samen met de Hallentoren en de spitse toren van de Onze-Lieve-Vrouwekerk het stadspanorama van Brugge. De kathedraal wordt de oudste kerk van Brugge genoemd met een eerste bouwfase die vermoedelijk dateert uit de periode 850. De bouw van de imposante toren was gestart in de 12de eeuw. De toren werd door een zware storm op 25 januari 1990 erg beschadigd en vanaf 1991 tot 1997 gerestaureerd. Sinds 1991 stond de Sint-Salvatorskathedraal voor drie decennialang onophoudelijk in de steigers.
De volledige buiten- en binnenrestauratie (1987 – 2017)
In 1987 ging de voorbereidende fase van de werken van start en in 1991 werd gestart met onder andere de instandhoudingswerken van de toren, inclusief het interieur van de Weekkapel en de Sint-Jacobskapel. Daarna volgde de buitenrestauratie en de restauratie van het interieur van de schatkamer van de kathedraal. Deze werken werden in 2008 beëindigd. De werken aan de elektriciteit en beveiliging werden uitgevoerd in 2012-2013.
Eind 2010 werd gestart met de binnenrestauratie van de kathedraal. Om de werking van de kathedraal tijdens de binnenrestauratie zo goed mogelijk te kunnen verzekeren, werd de kathedraal in drie grote delen opgesplitst. De delen omvatten 6 loten (lot 1: ruwbouw en schilderwerken, lot 2: polychromie, lot 3: stenen meubilair, lot 4: houten meubilair, lot 5: metalen vaste inrichting, lot 6: gebrandschilderde ramen).
Deel 1, het schip en de zijbeuken, werd aanbesteed in 2010 en uitgevoerd in 2011, 2012 en 2013.
Het tweede deel bestond uit de viering, het hoogkoor, het zuidelijk transept en de sacristie. De pleister- en schilderwerken en de restauratie van de gebrandschilderde ramen werden uitgevoerd tussen 2014 en 2017; de werken aan het stenen en houten meubilair in 2017.
Deel 3 omvatte het noordelijk transept, de kooromgang en de kranskapellen met onder andere werken aan de polychromie, de metalen inrichting en het stenen en houten meubilair. Er waren twee vooronderzoeken nodig, namelijk voor de houten wapenborden in het hoogkoor en voor het gebrandschilderd glasraam in de Sint-Barbarakapel. De laatste restauraties aan het interieur werden eind 2017 afgerond.