In beeld: dit doet Vlaanderen om jou te beschermen tegen de stijgende zeespiegel
Beelden van stormgolven die inbeuken op onze kust of van kliffen op het strand als gevolg van zware winterstormen. We moeten niet zo heel ver teruggaan in ons collectief geheugen om ze voor de geest te halen. Iedere keer komen er dan vragen over waarom het nivelleren van stranden dan nodig is, waarom er kliffen ontstaan en of die zandopspuitingen geen maat voor niets zijn? Er zijn ook mensen die voorstander zijn om aan de kust ‘de natuur zijn gang te laten gaan’. Het Agentschap voor Maritieme Dienstverlening en Kust lanceert daarom een helder en laagdrempelig filmpje om duidelijk te maken dat goed doordachte, functionele, (waar mogelijk) natuurlijke, esthetische maar vooral stevige bescherming tegen een stijgend zeeniveau belangrijk is. Net daarom dat de Vlaamse overheid in 2011 de opdracht gaf om het ‘Masterplan Kustveiligheid’ uit te rollen. In de animatiefilm komen een paar concrete realisaties aan bod.
Het agentschap voor Maritieme Dienstverlening en Kust (MDK) voert dus al bijna 10 jaar deze maatregelen uit om onze kustlijn te beschermen tegen een 1000-jarige stormvloed (daar gaat het Masterplan Kustveiligheid van uit). Bij de uitvoering van de maatregelen gaat MDK uit van het principe “zacht waar het kan, hard waar het moet”. Dat betekent dat we waar het aangewezen is, extra zand aanbrengen op het strand (strandsuppletie) om een hoger en breder strand te creëren. Stormgolven verliezen hierop hun kracht en energie vóór ze schade kunnen toebrengen aan de dijken of de bebouwing. Hoewel er na elke winterstorm hier en daar kliffen ontstaan op het strand toonde onderzoek ook aan dat na een storm het strand deels spontaan herstelt in de daaropvolgende maanden. Suppleties zorgen er ook voor dat we een stevig kustfundament in stand kunnen houden op een natuurlijke en zo kost-efficiënt mogelijke manier.
Op sommige plaatsen is bescherming door een breder en hoger strand onvoldoende of niet mogelijk. Denk maar aan een haveningang. Op die plaatsen voert MDK zogenaamde harde maatregelen uit: ze bouwen stormmuren, een golfdempende uitbouw, een bredere dijk of een stormvloedkering.
De focus van het agentschap MDK ligt steeds op kustbescherming. Toch zoekt MDK steeds naar een evenwicht tussen alle verschillende functies van onze kust: natuur, recreatie, economie. Het is de kunst om die allemaal op mekaar af te stemmen. Het is een constante evenwichtsoefening waar het agentschap niet licht over gaat.
“De zware kost van het bouwen van een degelijke kustbescherming verdient zich 25 keer terug door gegarandeerde economische activiteit en structuren die op die manier gespaard blijven. We zijn daarmee koploper in Europa wat betreft de rentabiliteit van de kustbeschermingsinvestering,” zegt minister van Mobiliteit en Openbare Werken Lydia Peeters. “Via het Masterplan Kustveiligheid wordt de basisbescherming van onze kustlijn verzekerd op korte termijn. Hiernaast is er de uitdaging voor de toekomst: wat moeten we ondernemen bij grotere zeespiegelstijgingen of wat moeten we doen om de kustbescherming in de periode na 2050 te blijven garanderen en in te spelen op de klimaatverandering? Om hierop een antwoord te bieden loopt het Complex Project Kustvisie. Dit project zal ons, na uitgebreid onderzoek en ruime inspraak van de burger, leiden naar de beste toekomstige kustlijn.”
De animatievideo is terug te vinden op de site van het agentschap voor Maritieme Dienstverlening en Kust en zal ook verspreid worden naar alle kustgemeenten én betrokken stakeholders aan de kust met de vraag om het filmpje zo veel mogelijk te verspreiden. “Hoe meer mensen begrijpen welke uitdagingen er met de stijgende zeespiegel op ons afkomen, hoe meer mensen ook begrip zullen hebben voor de werken en inspanningen die de Vlaamse overheid moet nemen aan onze kust”, luidt de conclusie van MDK