IJskelder Bedford House Cemetery in Ieper genomineerd voor de Erfgoed Challenge 2025
Het Koninklijk Instituut voor het Kunstpatrimonium (KIK) en de Nationale Loterij kondigen met trots de vijfde editie van de Erfgoed Challenge aan, een jaarlijks initiatief dat erfgoedprofessionals, -beheerders en -liefhebbers samenbrengt rond één gemeenschappelijk doel: het behoud en de herwaardering van het erfgoed in België. Voor deze editie werden acht erfgoedschatten genomineerd. Vanaf vandaag kan het publiek via de officiële website stemmen op zijn favoriete erfgoedschat en zo actief bijdragen aan het behoud van Belgisch erfgoed.
De Erfgoed Challenge is ontstaan vanuit de overtuiging dat ons erfgoed niet enkel een stille getuige van het verleden is, maar ook een bron van identiteit, inspiratie en verbondenheid. Het initiatief wil erfgoedschatten in de schijnwerpers zetten die bijzondere zorg verdienen, en tegelijkertijd de Belgische bevolking actief betrekken bij hun bescherming. Erfgoedzorg wordt zo een gedeelde verantwoordelijkheid waarbij expertise, enthousiasme en publieke betrokkenheid samenkomen.
Voor de editie van 2025 selecteerde het KIK acht erfgoedschatten, die elk een unieke bijdrage leveren aan de rijke culturele identiteit van België:
-De sgraffiti van het Maison Dorée in Charleroi – kleurrijke geveldecoraties met gouden accenten als toonbeeld van art-nouveau-esthetiek
-Het Paleis van China en van de landen van de Zijderoutes in Laken, Brussel – een eclectisch architecturaal monument dat Oosterse kunst en Belgisch vakmanschap verenigt
-De ijskelder van Bedford House Cemetery in Ieper – een verborgen historisch bouwwerk dat herinneringen aan een verdwenen kasteeldomein bewaart
-De schilderijen met schelpdieren van het Instituut voor Natuurwetenschappen in Brussel – eenentwintig kunstwerken als artistieke ode aan mariene biodiversiteit
-Het renaissancepaviljoen van Bergen – een fragmentair architecturaal juweel dat eens de stad sierde als tuinpaviljoen
-Het waterbassin van het Instituut voor Tropische Geneeskunde in Antwerpen – origineel art-deco-erfgoed met een geheimzinnige ventilatietechniek
-De mode-erfenis van Elisabeth D’Aubreby Van Swae in het Modemuseum in Hasselt – zeldzame satijnen kledingstukken van een succesvolle Brusselse ontwerpster
-De albasten bas-reliëfs van het Kasteel van Gaasbeek – vijftien meesterlijke renaissancesculpturen uit Engeland en de Lage Landen
Sinds de start van de Erfgoed Challenge in 2021 hebben het KIK en de Nationale Loterij al meerdere projecten kunnen ondersteunen met financiële middelen en expertise. Vorige winnaars kregen dankzij het initiatief concrete begeleiding voor restauratie en conservatie, waaronder het interieur van de Rubenskapel in Antwerpen (2021), het beeld van Onze-Lieve-Vrouw van de Zieken in Doornik (2022), het schilderij Prediking van Johannes de Doper uit Aalst (2023) en de tegeltableaus van het Picardisch Huis in Moeskroen (2024). Deze initiatieven tonen aan hoe samenwerking tussen erfgoedprofessionals, -beheerders en -liefhebbers tastbare resultaten oplevert voor het behoud van collecties, monumenten en kunstwerken.
Met de Erfgoed Challenge 2025 willen het KIK en de Nationale Loterij hun engagement verder versterken. Het doel is om tegen 2030 minstens tien erfgoedschatten structureel te ondersteunen. Het initiatief benadrukt dat erfgoed van iedereen is: door wetenschappelijke kennis, vakmanschap en burgerparticipatie te combineren, wordt zorg voor erfgoed een dynamisch, duurzaam en toekomstgericht proces. Zo draagt de Erfgoed Challenge bij aan een blijvende betrokkenheid van de gemeenschap bij het erfgoed van België.
Vanaf vandaag, 21 oktober 2025, kan het publiek online stemmen op zijn favoriete erfgoedschat via de officiële website. De stemperiode loopt tot en met 1 februari 2026, waarna de stemmen worden gecombineerd met de beoordeling van een jury. De winnaar wordt bekendgemaakt op 10 februari 2026 en krijgt niet alleen publieke erkenning, maar ook professionele begeleiding van het KIK op het vlak van documentatie, wetenschappelijk onderzoek, conservatie en restauratie.
Dankzij de structurele steun van de Nationale Loterij is een startbudget van 25.000 euro voorzien als prijs voor de hoofdwinnaar, zodat de eerste stappen naar duurzame erfgoedzorg kunnen worden gezet. Om de volledige restauratie van de erfgoedschat te kunnen financieren wordt daarna beroep gedaan op bedrijven, fondsen en het grote publiek, door fondsenwervingscampagnes in het hele land. Erfgoed is tenslotte van iedereen. Door mensen rechtstreeks te betrekken bij het behoud ervan, groeit het bewustzijn over de betekenis van erfgoed voor zowel het individu als de samenleving. Dat engagement is essentieel om het Belgische erfgoed de zorg te geven die het verdient.