Expo ‘100 jaar Belga’ (met Belga meisje) gisteren geopend in Tabaksmuseum van Wervik
Gisteravond werd in het Nationaal Tabaksmuseum te Wervik de tijdelijke mini-tentoonstelling ‘100 jaar Belga’ geopend. 100 jaar geleden rolde het eerste pakje Belga van de band in de fabriek van de familie Vander Elst. Voor deze gelegenheid pakt het Nationaal Tabaksmuseum uit met een kleine thematentoonstelling met het verhaal en enkele unieke objecten over de iconische sigaret. Na de Eerste Wereldoorlog groeit de interesse voor de sigaret en tabaksbedrijven spelen in op deze trend. Zo zien ook de broers Vander Elst het potentieel en lanceren ze in 1923 Belga. De Belgische driekleur speelt meteen een prominente rol in het verhaal maar de verkoop schiet pas de hoogte in nadat ze ervoor kiezen om een vrouw op het pakje te laten prijken. Ze zal decennialang hét symbool worden van Belga. Het merk groeit uit tot een Belgisch icoon. Tot 1980 zal het marktleider blijven maar ondertussen is het merk al lang in handen van buitenlandse multinationals. Zij zetten hun eigen merken in de markt en via grootschalige publiciteitscampagnes overspoelen zij de Belgische markt. In 2014 verdwijnt Belga definitief van het toneel…
Robert Verschraege, gewezen conservator van het Belga-museum: “Toen het pakje Belga in 1923 voor het eerst op de markt kwam had het eerder de looks van de destijds meer gangbare oriëntaalse verpakkingen. Maar belangrijk was de eigen tabak die gebruikt werd bij de vervaardiging van de sigaretten. Twee jaar later kreeg dat pakje een complete make over. De naam Belga bleef, het pakje werd heel herkenbaar door de Belgische driekleur en de dame met de hoed. Een schot in de roos. Niemand zal dat kunnen tegenspreken, dit was een meesterlijke zet van de Gebroeders Vander Elst.”
“In 1925 maakte zij voor het eerst haar opwachting. Getooid in zwarte mantel met gele boa om de hals en gele pluimen op haar zwarte hoed siert zij, tegen een volledig rode achtergrond, het pakje Belga sigaretten. Dat pakje sigaretten, toen voor iedereen te koop aan de prijs van één belga, de munteenheid tussen 1926 en 1944, kon toen niet Belgischer zijn. Ondanks wat kleine tijdsgebonden aanpassingen heeft het dametje steeds haar klassieke look op het pakje behouden.”
“De Engelse kunstenaar Frederik Stocks May merkte de dame op bij de firma Schweppes tijdens en bedrijfsbezoek dat hij bracht met een van de heren Vander Elst en waarvoor de dame eerder had geposeerd. Deze kunstenaar portretteerde haar en maakte van haar het bekende Belga meisje. Voor de dame gaat nadien het leven gewoon verder als administratief bediende binnen het bedrijf van de heer Martin. Ze huwde met een meesterkleermaker en baatte samen met hem een kledingzaak.”
“Jaren bleef de dame in de anonimiteit. Als Vander Elst een zoekactie naar het echte Belga meisje lanceert, dingen andere potentiële kandidaten naar haar titel. Op deze manier werd ze in 1987 quasi gedwongen zich kenbaar te maken. Mevrouw Colfs-Bollaert was uiteindelijk niet het enige Belga meisje, maar wel het eerste en de enige die altijd op het pakje Belga heeft gestaan. Ze werd geboren in 1906 te Antwerpen en overleed in 1995 in Zoersel. Aan haar dus alle eer.”
De tijdelijke tentoonstelling loopt nog tot en met zondag 3 november 2023.