Brugge ondertekende het charter met haar begijnhof en dat ziet er zo uit
Het begijnhof van Brugge, ook bekend als het Prinselijk Begijnhof Ten Wijngaarde, werd in de 13e eeuw gesticht als woonplaats voor begijnen. Dit waren vrome vrouwen die een religieus leven leidden zonder kloostergeloften af te leggen. Het begijnhof bestaat uit een verzameling kleine woningen rond een rustige binnenplaats met bomen, klooster en kerk. Ondanks de vele bezoekers blijft het een oase van rust
in de stad.
Erfgoed en erkenning UNESCO
Sinds 2 december 1998 staat het begijnhof van Brugge, samen met twaalf andere Vlaamse begijnhoven, op de werelderfgoedlijst. UNESCO erkent deze sites omwille van hun uitzonderlijke culturele en historische waarde.
De Vlaamse begijnhoven zijn uniek omdat ze:
• getuigen van de middeleeuwse begijnentraditie in Noordwest-Europa;
• een architectonisch ensemble vormen met woningen, kerken en groene ruimtes, omgeven door muren of grachten;
• een bijzondere combinatie laten zien van religieuze en traditionele Vlaamse architectuur;
• de historische functie van woonplek behouden hebben, ondanks oorlogsschade en stadsveranderingen;
• nog steeds een oase van rust vormen, waar een evenwicht bestaat tussen gemeenschap en individuele vrijheid.
Beheer en behoud door Stad Brugge
Stad Brugge is verantwoordelijk voor het beheer en behoud van het begijnhof als werelderfgoed. Dit betekent dat:
• het erfgoed beschermd blijft volgens de geldende regelgeving;
• aanpassingen en restauraties het historische karakter respecteren;
• de rust en het unieke karakter van de site bewaard blijven.
Daarnaast werd een studie uitgevoerd om het immateriële erfgoed van het begijnhof in kaart te brengen. Op basis hiervan heeft het stadsbestuur beslist om de volgende waarden als bijzonder waardevol te detecteren als uitgangspunt voor het toekomstig beheer:
• Bewoning door een gemeenschap, voornamelijk bestaande uit vrouwen
• Een luwteplek met een eigen ritme
• Zorgzaamheid en solidariteit
• Ondernemerschap en textielambacht
• Religie, spiritualiteit, rituelen en muziek
Deze waarden vormen de essentie van het begijnhof en zijn cruciaal voor het behoud van zijn unieke identiteit.
Doel van het bewonerscharter
Dit charter vormt de basis voor alle huurders van woningen binnen het begijnhof. Het bevat voorschriften en voorwaarden die bijdragen aan:
• Behoud van erfgoed: Het beschermen van het begijnhof als werelderfgoed.
• Gemeenschapsleven: Het bevorderen van solidariteit en respect tussen bewoners.
• Rust en stilte: Het handhaven van de serene sfeer die het begijnhof kenmerkt.
• Respect voor het historisch kader: Het waarborgen van onderhoud en aanpassingen in lijn met het erfgoed.
• Bezoekersbeheer: Richtlijnen voor het samenspel tussen bewoners en bezoekers.
Toepassing van het charter
• Huurders zijn verplicht de voorschriften na te leven.
• Stad Brugge is verantwoordelijk voor het beheer, de handhaving en de ondersteuning.
Door deze richtlijnen te volgen, dragen zowel bewoners als de Stad bij aan het behoud van de unieke identiteit en historische waarde van het begijnhof.
BASISREGELS VOOR BEWONERS
Voor Stad Brugge is het van belang om de ziel van de plek te bestendigen naar de toekomst toe, daarom stelt de Stad de volgende basisregels voor de bewoners vast:
Rust en stilte
Het begijnhof is van oudsher/in essentie een spirituele luwteplek met een eigen ritme, schoonheid en architectuur die de bewoners geborgenheid biedt. De bewoners respecteren de sfeer van spiritualiteit en het erfgoed en dragen samen met Stad Brugge verantwoordelijkheid voor de instandhouding van de luwte.
Respect voor het historisch kader
De bewoners respecteren het erfgoed en dragen samen met Stad Brugge verantwoordelijkheid voor de instandhouding van het historisch kader. Dit omvat het behoud van architectuur en de specifieke kenmerken van het begijnhof.
Gemeenschapsgevoel
Het begijnhof is eeuwenlang bewoond geweest door een solidaire gemeenschap van zelfstandige vrouwen. In deze geest vormen de huidige bewoners een gemeenschap waarin zij aandacht voor elkaar hebben, met respect voor elkaars eigenheid en zelfstandigheid. Met een bewonerswerkgroep en gezamenlijke activiteiten geven de bewoners vorm aan een zorgzame en solidaire gemeenschap. Elke bewoner bepaalt zelf de mate van betrokkenheid bij deze gemeenschap.
Ambassadeurs voor bezoekers
Voor bezoekers die de ziel van deze plek willen ontdekken, zijn de bewoners ambassadeurs. Zij delen op bepaalde momenten de rijkdom van deze plek met geïnteresseerde bezoekers, bijvoorbeeld door middel van een vriendelijke ontvangst en doorverwijzing.
Bewoning door vrouwen
Het begijnhof van Brugge werd 800 jaar lang bewoond door een solidaire gemeenschap van alleenstaande vrouwen. Dit biedt vandaag een antwoord op maatschappelijke noden, zoals zorg en welzijn voor vrouwen. Daarom kiest Stad Brugge ervoor om deze bewoning maximaal te behouden. Na de vroegtijdige stopzetting van de erfpacht in 2020 door de zusters Benedictinessen nam de Stad de wachtlijst over en zette ze dezelfde toewijzingsmethode voort.
Wachtlijst en toewijzing
Kandidaat-huurders kunnen zich inschrijven op een wachtlijst. Door inschrijving verklaren zij zich akkoord met het bewonerscharter, waarin de regels voor het huren en wonen in het begijnhof staan. De wachtlijst hanteert een chronologische volgorde: nieuwe inschrijvingen komen onderaan de lijst. Huurders die willen verhuizen binnen het begijnhof kunnen zich aanmelden voor een aparte ‘interne verhuislijst’ en krijgen voorrang op de wachtlijst voor nieuwe huurders.