Alweer unieke vondst oude Vleeshuis en pandgang Sint-Maartensklooster in Ieper

De rioleringswerken in het centrum van Ieper blijven middeleeuwse topvondsten opleveren. Nadat de voorbije maanden de proosdij, het bisschoppelijk paleis en de middeleeuwse kade werden blootgelegd, was het vandaag de beurt aan het oude vleeshuis uit de 13de eeuw, dat werd gevonden in de Coomansstraat.
Opgraving in de Coomansstraat
Nu de werken aan de rioleringen bij de Ieperlee in de Boterstraat zo goed als afgewerkt zijn, gaan de rioleringswerken in de Coomansstraat van start. Vooraleer de nieuwe riolen de grond ingaan, onderzoek de archeologen van BAAC Vlaanderen de Ieperse ondergrond. Al snel kwam een muur in ijzerzandsteen aan het licht, met afwerkingen in rode bakstenen van groot formaat en Franse natuursteen. Het ging niet om een oude kademuur van de Ieperlee, wat we eerst dachten, maar om het restant van een gebouw. Want er werden ook sporen van kelders aangetroffen bij de muur. Het bouwmateriaal van de muur dateert de muur voorlopig omstreeks het midden van de 13de eeuw en toont aan dat het om een groot en belangrijk gebouw gaat. Naar de functie van het gebouw was het even zoeken.
‘Le Vies en Le Novel Vleshus’
In een stadsrekening van Ieper uit 1277 is er sprake van ‘ le vies et le novel Vleshus’. Vertaald naar vandaag is dit het oude en het nieuwe vleeshuis. Dit betekent dat er in de 13de eeuw op een bepaald ogenblik 2 vleeshuizen waren in de binnenstad. De ligging van het nieuwe vleeshuis kennen we: dat staat nog steeds op de plaats waar het ooit werd gebouwd, op de hoek van de Boterstraat en Boomgaardstraat. Over de ligging van het oude deed de vroegere archivaris van de stad, Octaaf Mus, onderzoek in het boekje ‘De Ieperse Markt, een historisch fenomeen’ uit 1985. Octaaf komt na heel wat speurwerk en de oude bronnen op de overkant van de Boterstraat terecht, de plaats van de huidige Coomansstraat. Het gebouw wordt voor het eerst vermeld in 1216 als ‘macellum’ en verdwijnt uit de historische bronnen in 1283 als ‘le vies maisiel’. Niet toevallig, zegt Octaaf Mus, want het moest plaats maken voor de nieuwe westelijke vleugel van de lakenhalle. Wanneer we de aangetroffen muur samenleggen met de hypothese van Octaaf Mus dan kunnen we met enige zekerheid stellen dat we het oude vleeshuis van de stad Ieper hebben teruggevonden. Al is het dan maar een deeltje en gaat het over de oostelijke muur ervan. De laatste vermelding in 1283 duidt ook aan dat het gebouw nog bestond terwijl de westelijke vleugel van de lakenhallen al in volle opbouw was. De gebouwen liggen vlak naast elkaar. Toch moest het oude vleeshuis plaatsmaken. Vermoedelijk om de lakenhalle een betere toegang tot de Ieperlee te geven.”

Deze vondst maakt de opgravingen in het centrum van de stad Ieper alleen nog maar boeiender na de vondsten van oa. het bisschoppelijk paleis, de proosdij of de middeleeuwwse kademuur in de voorbije maanden. Philip Bolle, schepen voor Onroerend Erfgoed: “Bij elke spadesteek komt het onwaarschijnlijk rijke verleden van onze stad naar boven. Het zijn hoogdagen voor de archeologen, en met elke vondst voegen we een boeiend hoofdstuk toe aan onze kennis. Reuze benieuwd wat er nog allemaal tevoorschijn zal komen!”
Vondst pandgangmuur van het Sint-Maartensklooster
Vorige week werd ook al een mooie vondst toegevoegd aan het indrukwekkend lijstje. Achter de stadsschouwburg werd een deel van de westelijke pandgang van het Sint-Maartensklooster blootgelegd. Op vandaag zijn er 3 pandgangen bewaard rond het lapidarium naast de kathedraal. Het is één van de weinige plaatsen waar je het vooroorlogse Ieper nog kan aanschouwen. Met de heraanleg van de bestrating rond de stadsschouwburg kwam ook de fundering van de 4de pandgang terug aan het licht. Pas met de Eerste Wereldoorlog verdween dit imposante kloostercomplex haast voorgoed uit het Ieperse stadsbeeld. Ook deze muur van de pandgang was gebouwd in hoofdzakelijk ijzerzandsteen, waardoor we deze fundering ook kunnen terugbrengen tot de tweede helft van de 13de eeuw of het begin van de 14de eeuw.
Foto copyright Stad Ieper