A.s. zondag grote strandschoonmaak van Brugge tot Zandvoort
Al meer dan tien jaar is het een vaste afspraak: in de lente ruimen we met z’n allen onze stranden op tijdens de Eneco Clean Beach Cup – powered by Sunweb. De cijfers zijn elke keer weer om van te duizelen. Om een voorbeeld te geven: in 2019 ruimden 7.500 surfers en deelnemers maar liefst 11,5 ton strandafval op over een afstand van 76,5 kilometer. Na een uitgestelde editie vorig jaar en een digitale editie met de WePlog-app in maart, vindt Eneco Clean Beach Cup dit jaar plaats op 12 september, na de toeristische zomermaanden. Verschillende Belgische én Nederlandse surfclubs bundelen dan opnieuw de krachten en roepen op om mee te komen opruimen. Uitvalsbasis in België dit jaar is Zeebrugge, maar over de hele Belgische én Nederlandse kustlijn wordt opgeruimd. Meer info en inschrijven kan op www.enecocleanbeachcup.be
Plastic wordt overal gevonden, van onbewoonde eilanden tot in de diepste uithoeken van de oceaan. Ook in onze Noordzee én op onze stranden. Uit de nieuwste beleidsinformerende nota (maart 2021) van Lisa Devriese, wetenschapper bij het Vlaams Instituut vaar de Zee (VLIZ) blijkt dat op de zeebodem van het Belgisch deel van de Noordzee gemiddeld 126 afvalitems per km² voorkomen (met het blote oog waarneembaar). Maar liefst 90% van dat afval is plastic. Op de Vlaamse stranden zijn er gemiddeld 137 items per 100 meter vloedlijn te vinden. Of nog: er blijkt een groot verschil te zijn tussen wintermaanden en zomermaanden. Na een mooie zomer zijn onze stranden bezaaid met zwerfvuil.
Dagjestoeristen brengen dus vaak heel wat afval met zich mee en laten dat jammer genoeg ook achter op het strand. Bovendien duikt er dit jaar – letterlijk en figuurlijk een nieuwe boosdoener op: mondmaskers. Via de wind en de waterlopen komt dit ‘nieuwe zwerfvuil’ in onze zee terecht. Het kan tot 450 jaar duren vooraleer mondmaskers afbreken in het milieu, en dan nog verdwijnen de kleine plastic fragmenten nooit helemaal. Na sigarettenpeuken, plastic zakjes, flessendopjes en visserstouwen en netten heeft onze zee er dus een nieuwe vijand bij.
Hoog tijd dus om opnieuw de handen uit de mouwen te steken én te sensibiliseren. Want het is ons strand, onze zee en dus óók onze verantwoordelijkheid. Na een uitgestelde editie, is er dit jaar opnieuw de Eneco Clean Beach Cup- powered by Sunweb. Niet op de eerste zondag van de lente zoals al meer dan tien jaar in onze agenda staat. Wél na de drukke toeristische zomermaanden. Op 12 september 2021 is er dus opnieuw een grote strandschoonmaak. En die gaat deze keer over de grenzen heen, want ook onze Noorderburen ruimen mee op. We breiden in 2021 uit met 6 locaties in Nederland, met hoofdlocatie in Scheveningen.
Sven Fransen, bezieler & surfer: “Na een dik jaar corona ellende liggen onze stranden er alles behalve netjes bij. De impact van een jaar social distancing heeft ons gezamenlijk duurzaamheidsengagement blijkbaar geen deugd gedaan. De boodschap is volgens mij duidelijk: mensen missen elkaar en de natuur heeft nood aan mensen die samen(op)komen voor een schonere toekomst. Door hand in hand en zij aan zij de handen uit de mouwen steken creëren we blijkbaar nog steeds de meest effectieve boodschap om het tij te keren.”
Plasticvervuiling in Noordzee neemt af
Op wereldwijd vlak neemt de concentratie aan plastic afval in veel zeeën en oceanen toe, met name in Zuidoost-Azië. Maar er ook wat positiever nieuws. Uit onderzoek van de Marine Pollution Bulletin – waarvan de resultaten in mei 2021 gepubliceerd werden – blijkt dat de plasticvervuiling in onze Noordzee ietwat afneemt. Wetenschappers onderzochten de maaginhoud van gestrande noordse stormvogels over de periode 2002-2018. Hoe meer afval aan het wateroppervlak, hoe meer dat is terug te zien in de magen van deze vogelsoort. Maar sinds 2008 daalt de hoeveelheid plastic die in de magen van onderzochte exemplaren is aangetroffen.
Goed nieuws dus, al moet je dat met een korrel zeezout – of beter ‘korrel microplastics’ – nemen. Want tussen de verschillende delen van de Noordzee zitten veel verschillen. Zo is het Kanaal het meest vervuild. Het Skagerrak (boven Denemarken) is momenteel relatief het schoonst. Het zuidoostelijk deel van de Noordzee (waar België, Nederland en Duitsland zich bevinden) behoort tot de middenmoot. Gelukkig staat de problematiek van zwerfvuil en microplastics in het milieu in België de afgelopen jaren wel al wat hoger op de agenda van de bevoegde overheidsinstanties.
Vincent Van Quickenborne, vice-eersteminister en minister van Noordzee: “De Noordzee is het grootste natuurgebied van ons land. Toch komt er veel zwerfvuil en plastic in terecht dat dan ook aanspoelt op onze stranden. Per 100 meter kustlijn vinden we 137 stukken afval op het strand. Dat is veel te veel. De Eneco Clean Beach Cup is een fantastisch initiatief om ons stukje Noordzee en onze stranden proper te houden. We zullen allemaal ons steentje moeten bijdragen. Vissers hebben het voorbije jaar 18 ton zwerfvuil uit de zee gehaald. Rond de scheepswrakken hebben we al 5 ton afval opgeruimd. Om alle afvalstromen en plasticsoep te verminderen zijn gecoördineerde acties als vandaag nodig en dit op verschillende terreinen en niveaus. Afval stopt niet aan onze Belgische grens. We zullen de komende jaren dan ook een aanpak op Europees niveau bepleiten.”
Digitaal ploggen
In 2020 was een grote bijeenkomst niet mogelijk, dus werd er een digitaal alternatief gelanceerd. Opruimen in eigen bubbel én op een eigen gekozen locatie. Via de gratis app ‘WePlog’ kunnen deelnemers zich registreren en aansluiten bij de ‘Eneco Clean Beach’-community. Daarin staat aangegeven welke straten, stranden een dringende schoonmaakbeurt nodig hebben of al zwerfvuilvrij zijn. Via de app en social media kun je route, foto’s en vuilnisopbrengsten delen.
Gentenaar Karel Sabbe is niet alleen tandarts, maar ook ultrarunner én wereldrecordhouder. Hij was de langste volhouder in de Barkley Marathons 2019. Liep in 2018 de Appalachian Trail, een wandelroute in de VS van 3.500 kilometer lang, in een recordtijd van 41 dagen en 7 uur. Goed voor een gemiddelde van 85,2 kilometer per dag. En hij loopt soms tot 24 uur aan een stuk.
In maart dit jaar ging hij zelf een ultra-uitdaging aan en liep de GR 5A (Belgische kustroute) en brak het record met bijna een halfuur en finishte in 5u17. Tijdens Eneco Clean Beach Cup pakt hij opnieuw uit met een stunt loopt hij al ploggend langs de Belgische én Nederlandse kustlijn. Wie wil kan supporteren langs de zijlijn of zelf enkele kilometers mee’ploggen’. Plogging: een trend die kwam overgewaaid uit Scandinavië en is een samenvoeging van de woorden plocka’ (pakken in het Zweeds) en ‘joggen’. Het combineert hardlopen met afval opruimen.
Freestyle kite kampioen Kevin Langeree
Voormalig wereldkampioen freestyle kitesurfen en O’neill ambassador Kevin Langeree zal tijdens Eneco Clean Beach Cup een stunt verzorgen waarbij hij van België naar Nederland zal ‘kiten’ en ondertussen zal opruimen op zee. www.kevinlangeree.com
(Zee)BRUGGE OLTIED SCHOANE
Brugge houdt van propere straten en een net en leefbaar openbaar domein. Afgelopen jaar werd heel duidelijk hoe belangrijk dat openbaar domein is voor de burgers. De stad bundelde enkele jaren geleden tal van initiatieven onder de noemer ‘Brugge Oltied Schoane’. Er wordt ingezet op onkruidvrije straten, hondenpoepvrije parken en pleinen, rookvrije strandzones en zwerfvuilacties. Het project Brugge Oltied Schoane kan terugvallen op een grote achterban gemotiveerde zwerfvuilvrijwilligers die netheid hoog in het vaandel dragen. De vrijwilligerswerking is in een sneltempo gegroeid en de ontwikkelingen rond zwerfvuilvrije straten gemoderniseerd. Met Eneco Clean Beach Cup wordt er ingezet om niet alleen de straten maar ook het strand de verdiende aandacht te schenken.
Minou Esquenet, schepen van klimaat en energie, milieubeleid in Brugge: “Als stad willen we steeds het goede voorbeeld geven. Met ons nieuwe Brugse afvalbeleid zetten we maximaal in op het voorkomen, sorteren en recycleren van afval. En wanneer we opnieuw eigen evenementen kunnen organiseren, zullen we bijvoorbeeld enkel nog met herbruikbare bekers werken. Door circulair te werken kunnen we samen de afvalberg sterk verminderen”
Tommy Maenhaut, federatie Wind & Watersport Vlaanderen: “We geloven wel dat we met alle surfclubs een duidelijke signaal kunnen geven naar andere strandconcessies en strandbezoekers dat het duurzamer ook kan, zonder belerend te willen klinken of ‘met het vingertje te wijzen’. We blijven in de eerste plaats sport – en surfclubs.”
North Sea Chef Filip Claeys**
The NorthSeaChefs trekken al lang mee aan de kar. De missie van de NorthSeaChefs: alles in het werk stellen om minder bekende, onbeminde vissoorten en bijvangst, gevangen door lokale vissers, gegeerd te maken. Met creatieve recepten en technische fiches moedigen ze andere chefs, hobbykoks en consumenten aan om op een verantwoorde wijze om te gaan met deze respectvol gevangen vissen en bijvangst. De voorbije jaren zetten zowel tweesterrenchef Filip Claeys (De Jonkman) als sterrenschef Willem Hiele hun schouders mee onder Eneco Clean Beach Cup.
SURFCLUBS
Verschillende surfclubs langs de Belgische kust en Nederlandse kust ondernemen het hele jaar door al concreet actie om zwerfvuil aan te pakken. Want de clubs willen surfen op golven, niét op afval. Ze bannen plastic rietjes en roerstaafjes, beperken individuele verpakkingen, beperken het gebruik van plastic flesjes. Maar er is meer: er worden ook strandasbakjes aan toeristen uitgedeeld en er kwamen rookvrije zones op het strand, om zo de peukenproblematiek te voorkomen. En er is de JUTzak, die mensen kunnen meenemen tijdens hun strandwandeling om dan daarin strandafval te verzamelen. Op 12 september 2021 doen volgende surfclubs mee aan de Eneco Clean Beach Cup.
19 deelnemende locaties in België
1) Hoofdlocatie: Icarus Surfclub, Zeebrugge
2) Windhaan, De Haan
3) River Woods Beach Club, Knokke-Heist
4) De Kwinte, Westende
5) RSYC Royal Sand Yacht Club, ZC De Krab, De Panne
6) Surfclub Windekind, Oostduinkerke
7) Surfers Paradise, Knokke-Heist
8) Anemos, Knokke-Heist
9) RBSC Duinbergen, Knokke-Heist
10) RBSC Zoute, Knokke-Heist
11) Surfing Elephant, Wenduine
12) O’Neill Beachclub, Blankenberge
13) Twins, Bredene
14) Ostend Sailing, Oostende
15) vzw Inside Outside, Oostende
16) Koko Loco, Nieuwpoort
17) KYC, Koksijde
18) Side Shore Surfers, De Panne
19) SYCOD, Oostduinkerke