Home > 420 leerlingen helpen in Brugge honderden padden en salamanders veilig overzetten

420 leerlingen helpen in Brugge honderden padden en salamanders veilig overzetten

Geschreven op 14 maart 2023 om 11:11 door Mario De Wilde

Meer licht, iets warmere dagen en neerslag? Voor amfibieën is dit hét startsignaal van de lente. Ze komen uit hun winterslaap en trekken naar de poel om hun eitjes af te zetten. De gevaren onderweg kunnen ze niet inschatten, daarom worden jaarlijks verschillende overzetacties opgezet. “22 klassen en maar liefst 420 leerlingen zullen dit jaar de paddenoverzet ontdekken,” vertelt Schepen van Openbaar Domein Mercedes Van Volcem. “Ze helpen de overzet begeleiden, maar leren ook heel wat bij over amfibieën. Niets zo interessant als de natuur leren kennen in de praktijk.”
Gevaarlijke tocht
Voor amfibieën betekenen meer licht en iets warmere dagen in combinatie met neerslag het startschot van de lente. Na hun winterslaap komen ze uit hun winterschuilplaats in het bos, onder een hoop takken of een verdwaalde dakpan en trekken naar een nabije poel, want kikkers, padden en salamanders hebben water nodig om hun eitjes af te zetten. Hun erfgenamen doorlopen verschillende ontwikkelingsstadia onder water voor ze aan land kunnen komen. Om tot aan de poel te komen, krijgen amfibieën met verschillende gevaren te maken. Bruine kikkers, salamanders en padden worden gesmaakt door reiger, bunzing, egel, steenuil, marter, buizerd, ekster … Zelfs het feit dat de vrouwtjes in het voorjaar onverteerbaar zijn, doordat de duizenden eitjes die in hun buik bij contact met water gemeen opzwellen, beschermt de amfibieënmoeders niet. Niet enkel roofdieren vormen een gevaar, ook de weg is voor amfibieën gevaarlijk. Ze leggen de tocht naar het water ’s avonds af, onder de dekmantel van de schemering, om zo veilig te zijn van roofdieren. Maar dit zorgt er ook voor dat bestuurders hen minder goed kunnen zien, wat jaarlijks voor heel wat slachtoffers zorgt. De dieren hebben geen inzicht in het gevaar dat dreigt op de weg. Integendeel: paddenmannetjes en bruine kikkers zijn geneigd om op de weg te blijven staan om zo snel een partner te beklimmen en samen de poel te bereiken. Ook de vrouwtjes brengen vaak een half uur door op de weg.
Paddenoverzet: veilig oversteken van padden
“Om slachtoffers te vermijden, worden jaarlijks heel wat overzetacties georganiseerd,” aldus de schepen. “We gebruiken schermen om de rechtstreekse oversteek over de weg te verhinderen. Noodgedwongen moeten de amfibieën langs het scherm, waarbij ze naar een emmer of tunnel geleid worden. Vervolgens dwarsen ze de straat ondergronds of worden ze door vrijwilligers naar de overkant gebracht. Vorig jaar werden 2245 padden, 1014 kikkers en 185 salamanders overgezet. In de Zeeweg hebben we ook 7 tunnels geplaatst, de dieren kunnen zo veiliger oversteken.”

In Brugge zijn er overzetacties in de Zeeweg te Sint-Andries door de medewerkers van het Natuurcentrum en vrijwilligers, in de Weidestraat door medewerkers van de dienst Openbaar Domein en de eigenaar van de poel en in de Gemeneweideweg-Zuid in Assebroek. In de Gemeneweideweg-Zuid zetten 231 leerlingen van de aanpalende basisschool Paalbos dagelijks kikkers, padden en salamanders over. Zij worden ondersteund door mensen van Hoeve Hangerijn en het Natuurcentrum. De amfibieën zijn hier op weg naar de poel op het schoolterrein zelf. Dit jaar werd in de Weidestraat al een recordaantal amfibieën overgezet, namelijk 1000 in de eerste drie dagen. In totaal zijn er tot vandaag (14 maart) al 928 bruine kikkers, 233 padden, 97 alpenwatersalamanders, 5 kleine salamanders en 2 vinpootsalamanders overgezet.

Het werk van de vele vrijwilligers die jaarlijks een overzet- of raapactie houden is noodzakelijk. En niet alleen voor de amfibieën. De hele voedselcirculatie vaart er wel bij. Padden en kikkers voeden zich met slakken, insecten, spinnen en andere kleinere dieren, die bij overbevolking schade kunnen aanrichten aan planten. Daarnaast zijn padden en kikkers zelf ook voedsel voor roofdieren. Dit houdt de natuur in evenwicht. Van de duizenden eitjes die afgezet worden, zullen slechts 2 of 3 kikkers uitgroeien tot geslachtsrijpheid en zich voortplanten. Het volledig ontbreken van broed- en ouderzorg, in combinatie met de levenslange onveiligheid voor predatoren en het grote sterfgetal onder de wielen wordt gelukkig wat opgevangen door de hoge voortplantingscapaciteit. Een volwassen bruine kikkervrouwtje zet tot 2500 eitjes af.
Activiteiten en kennismaken met amfibieën voor scholen
Dit voorjaar zullen 420 leerlingen uit 22 Brugse klassen de overzet van op de eerste rij beleven. Vanuit het Natuurcentrum biedt men twee acties aan aan de Brugse basisscholen. Dit kan door de les ‘Gekwaak in de klas’, waarbij een medewerker van het Natuurcentrum een interessante les geeft over padden, kikkerdril en de overzet, of door zelf de handen uit de mouwen te steken en met een gids een bezoek te brengen aan de overzetactie. Dit jaar zijn 6 klassen ingeschreven voor Gekwaak in de klas.
Maak zelf het verschil
Op verschillende plaatsen in Brugge steken amfibieën en zoogdieren de weg over. Hoe kan jij hen helpen? Het Natuurcentrum geeft alvast wat tips mee:
• Pas je snelheid aan op landelijke wegen. Hou er rekening mee dat de meeste dieren op natte, warme voorjaarsavonden oversteken.
• Ook op fietspaden vallen slachtoffers. Blijf aandachtig, ook met de fiets, zodat je dit kunt vermijden.
• Laat kikkerdril en paddensnoeren ongestoord liggen.
• Help ze naar de overkant: steeds van bos naar wei, met vochtige handen en gebruik bij voorkeur plastieken handschoentjes
• Sluit je aan bij een paddenoverzetactie: www.paddenoverzet.be
• Zorg voor je eigen veiligheid als je op pad gaat en draag een fluojasje
• Ga op 12 maart van 10 uur tot 12 uur samen met een gids op pad: controleer samen de emmers en breng een bezoekje aan de poel, waar de kikkerdril en paddensnoeren bezichtigd kunnen worden. Je ontdekt daarnaast ook interessante weetjes over kikkers, padden en salamanders. Schrijf je in via: https://vrijetijd.brugge.be/buitenbeentjes/Beisbroek/list

0 reacties

Wees de eerste die reageert op dit artikel!

Geef een reactie op dit artikel

Velden met een * zijn verplicht in te vullen. E-mailadressen worden nooit gepubliceerd op de website.