1,2 miljoen euro. Dat is het bedrag dat Brugge ophoest om de verborgen geheimen van Memling te doorgronden

Hans Memling, één van dé topmeesters binnen de Vlaamse primitieven, werkte zo’n vijf eeuwen geleden vanuit Brugge aan zijn invloedrijke oeuvre. Om dat werk vandaag diepgaand te onderzoeken – en tastbaarder dan ooit te maken voor het publiek – worden door en samen met Musea Brugge verschillende projecten gelanceerd, die voor ruim 800.000 euro gesubsidieerd worden door de Vlaamse overheid. Een essentiële steun – bovenop 400.000 euro aan eigen middelen – om de verborgen geheimen van de intrigerende meester en zijn werk te doorgronden.

Met maar liefst negen werken in zijn collectie, waarvan zeven op de Vlaamse Topstukkenlijst prijken, beheert Musea Brugge de op één na grootste Memling-collectie ter wereld. “Bovendien zijn zes werken uit de collectie rechtstreeks te linken aan het museum Sint-Janshospitaal of andere Brugse instellingen. De deelcollectie is daarmee wereldwijd uniek en een heel belangrijke referentiecollectie voor al het onderzoek naar werken van Hans Memling over de hele wereld”, aldus burgemeester Dirk De fauw.

Als belangrijke internationale speler binnen collectieonderzoek ontving Musea Brugge verschillende projectsubsidies voor in totaal zo’n 800.000 euro van Toerisme Vlaanderen en het Departement Cultuur, Jeugd en Media. Met die steun zal het werk van de meester diepgaand onderzocht worden met nieuwe technologieën én beschikbaar gemaakt worden voor het grote publiek, met innovatieve digitale toepassingen. Schepen van Cultuur Nico Blontrock: “Het Memling-project houdt belangrijk collectieonderzoek en uitgebreide publieksontsluiting in die onze kennis van deze Vlaamse primitief zal verdiepen en de Brugse Memling-collectie internationaal nóg meer op de kaart zal zetten”.

Ideale timing
Na de succesvolle tentoonstelling ‘Oog in oog met de Dood’ sluit het Sint-Janshospitaal vanaf 6 februari de deuren tot het einde van het najaar voor een grondige herinrichting. De nieuwe invulling zal de historische locatie, de topstukken van Memling en de andere gerenommeerde oude collecties verbinden met hedendaagse, nieuwe verhalen. Anne van Oosterwijk, directeur Collectie bij Musea Brugge: “De tijdelijke sluiting van het Sint-Janshospitaal vormt een uitgelezen kans om de topstukken van Memling ter plekke diepgaand te onderzoeken zonder ze uit hun vaste bewaaromgeving te halen.”
Dit onderzoeksproject, waarvoor het Vlaams Departement Cultuur, Jeugd en Media 250.000 euro uittrekt, zal ook internationaal met veel interesse worden gevolgd. “De technische beelden die we kunnen maken dankzij deze subsidie bieden immers een basis voor diepgaand onderzoek in de toekomst”. Daarnaast zal het Koninklijk Instituut voor het Kunstpatrimonium (KIK) en de UCLouvain dankzij het meerjarig programma FED-tWIN van BELSPO een interdisciplinair onderzoek opstarten. Binnen vijf jaar is een publicatie voorzien in de gerenommeerde reeks Corpus Vlaamse primitieven (Corpus Primitives Flamands), geheel gewijd aan de 15de-eeuwse collectie van het Sint-Janshospitaal.

Uitgebreid publieksproject
De nieuwe verhalen die uit deze onderzoeken zullen voortvloeien vormen de basis van een ontsluiting voor het grote (internationale) publiek. “Het meesterschap van Hans Memling is zodanig verbluffend en onuitputtelijk dat we het museumbezoek deze verdiepende meerwaarde willen geven”, verduidelijkt Elviera Velghe, directeur Publiek & Tentoonstellingen bij Musea Brugge. “Op de indrukwekkende zolder van het middeleeuwse hospitaal komt er een multimediale en interactieve totaalbeleving die de werken van Hans Memling tot leven brengen dankzij digital storytelling”.

Het project treedt ook buiten de museummuren: de figuur van Memling wordt verankerd met de stad Brugge dankzij een nieuw wandelparcours dat langs plekken leidt waar de kunstenaar in de vijftiende eeuw leefde en werkte. Tot slot wordt er voor dit Memling-project ook een online platform ontwikkeld om verdiepend kennis te maken met de werken van en het onderzoek naar de Vlaamse primitief. Voor de publieksontsluiting werkt Musea Brugge onder meer samen met de Thomas More Hogeschool, Meemoo en Toerisme Brugge en kunnen ze rekenen op het advies van enkele grote internationale partners als The MET, Queens University en Van Gogh Worldwide.

Voor deze publieksprojecten kent Vlaams minister van Toerisme Zuhal Demir via Toerisme Vlaanderen een relancesubsidie toe van 596.384 euro, dat Musea Brugge zelf nog eens aanvult met 400.000 euro eigen middelen. “Nergens elders dan in Brugge kan men intenser genieten van het werk van de Vlaamse Meester Hans Memling,” zegt minister Demir. “Zijn schilderijen in het Sint-Janshospitaal voeren ons meer dan vijf eeuwen terug in de tijd. Dát is het echte verhaal van de ziel van de plek, en een ervaring die je elders niet kan nabootsen. Met deze ondersteuning via Toerisme Vlaanderen laten we dit onvergankelijk erfgoed schitteren om met bezoekers uit binnen- en buitenland die topbeleving te delen.”
Werken van Memling in de collectie van Musea Brugge

Drieluik Johannes de Doper en Johannes de Evangelist (Topstuk)
Reliekschrijn van de heilige Ursula (Topstuk)
Drieluik met de aanbidding der wijzen (Topstuk)
Portret van een jonge vrouw of Sibylla Sambetha (Topstuk)
Diptiek van Maarten van Nieuwenhove (Topstuk)
Drieluik met de bewening van Christus (Topstuk)
Annunciatie
Moreel-triptiek (Topstuk)
Portret van een lid van de familie De Rojas